ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

.

 

Γένεση, ιστορική εξέλιξη, διδασκαλία, μύθος, λατρεία, ζωή και κοινωνία των σύγχρονων μεγάλων θρησκευμάτων του κόσμου, δηλαδή των ινδικών (Ινδουισμού, Βουδισμού, Τζαϊνισμού, Σικχισμού), των κινεζικών (Κομφουκισμού, Ταοϊσμού) και των ιαπωνικών (Σιντοϊσμού και ιαπωνικού Βουδισμού).Ειδική αναφορά γίνεται στο Ισλάμ, γένεση, εξέλιξη, κλάδοι, δομή ισλαμικής κοινωνίας. Παρουσίαση βασικών αρχών και θέσεων του Ισλάμ και των άλλων ασιατικών θρησκειών με χρήση σύγχρονων οπτικοακουστικών μέσων.

Εγχειρίδια: 1α. Γρηγόριος Ζιάκας, Θρησκείες και Πολιτισμοί της Ασίας (Ινδικά, Βουδιστικά, Κινεζικά, Θιβετικά και Ιαπωνικά Θρησκεύματα), Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Kορνηλία Σφακιανάκη, 2008.
1β. Π. Παχής, Θρησκείες της Ανατολής,  Θεσσαλονίκη, εκδόσεις Κορνηλία Σφακιανάκη, 2005.
 

 

ΑΒΡΑΜΙΚΕΣ  ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ  (pdf)

 

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017-2018

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: Συγκρίνοντας τα μη συγκρίσιμα: θεωρητικές προσεγγίσεις σύμφωνα με τα  δεδομένα της επιστημονικής μελέτης της θρησκείας.

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΧΗΣ

ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 16.00 -18.00 (ΑΙΘΟΥΣΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ, Γ΄ΟΡΟΦΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ.)

 

 

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

Είναι παλαιόθεν παραδεκτό ότι οι συγκρίσεις συχνά δημιουργούν προβλήματα. Και όμως η σύγκριση είναι τόσο συνήθης πρακτική στη σύγχρονη μελέτη της θρησκείας, που ο όρος «συγκριτική θρησκειολογία» χρησιμοποιείται για να δηλώσει την ίδια την επιστήμη αυτή. Η θρησκεία, σύμφωνα με τη γνωστή παρατήρηση του J.Z. Smith, είναι δημιούργημα της σύγκρισης και της γενίκευσης από την πλευρά του ερευνητή. Ορισμένοι μελετητές της θρησκείας έχουν χρησιμοποιήσει αυτή την άποψη σε διάφορες θεωρίες για τη θρησκεία. Η σύγχρονη μελέτη της θρησκείας γεννήθηκε εν πολλοίς, όπως και η ανθρωπολογία, άμεσα από τη συνάντηση με άλλους πολιτισμούς, που ήλθε ως συνέχεια των εξερευνήσεων και της δυτικής αποικιοκρατίας του δεκάτου εβδόμου και του δεκάτου ογδόου αιώνα. Όμως, ενώ οι ανθρωπολόγοι έχουν με συνέπεια, μολονότι ατελέσφορα, ασχοληθεί με πολυάριθμά θεωρητικά και μεθοδολογικά ζητήματα που σχετίζονται με τη διαπολιτισμική σύγκριση, οι μελετητές της θρησκείας δεν έχουν δείξει παρόμοιο ενδιαφέρον. Οι όποιες προσεγγίσεις γίνονται στο θέμα της σύγκρισης έχουν να κάνουν με τη θεωρία και τη μέθοδο που συντελούν σε μια νηφάλια προσέγγιση της, σύμφωνα με τις αρχές της σύγχρονης επιστημονικής μελέτης της θρησκείας (θρησκειών).

 

 

 

ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Κατανόηση των θεωρητικών προσεγγίσεων που αφορούν την έννοια της «σύγκρισης»

Κατανόηση ορθής χρήσης της «σύγκρισης» προκειμένου να αποφεύγονται διατυπώσεις γενικεύσεων και εσφαλμένων συμπερασμάτων.

Κατανόηση των όρων interpretatio Graeca (Romana) και όριων όρων που φανερώνουν τη σημασία της σύγκρισης στην αρχαιότητα καθώς επίσης στη σύγχρονη πραγματικότητα.  

 

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

 

Σύγκριση, ομοιότητες, διαφορές, similarities, differences, interpretatio (Graeca-Romana) (αρχή) ομολογίας, (αρχή) αναλογίας.

 

3. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

α. L. H. Martin, “Comparison”, in W.Braun - R. T.McCutcheon (eds.), Guide to the Study of Religion, London-New York:Casell,2000,σελ. 45-56.

β. J.Z. Smith, Drudgery Divine. on Comparison of Early Christianities and the Religions of Late Antiquity, School of Oriental and African Studies, University of London, Jordan Lectures in Compatative Religion, XIV, London: School of Oriental and African Studies, University of London, 1990, σελ. 85-143.

γ. M. Detienne, Συγκρίνοντας τα μη συγκρίσιμα, μετ. Π. Μαρκέτου, Αθήνα: Μεταίχμιο,2003.

δ. Cl. Calame –Br.Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques. Controverses et propositions, Collection Religions. Comparatisme-Histoire-Anthropologie, Liège: Presses Universitaire de Liège,2012.

ε. D. Frankfurter, “Comparison and the Study of Religons of Late antiquity”, in Cl. Calame –Br.Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques, ό. π., σελ. 83-98.

στ. Br. Lincoln, “Theses on Comparison” in Cl. Calame –Br. Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques, ό. π., σελ. 99-110.

ζ. H. B. Urban, “Making A Place to Take A Stand: J.Z. Smith and the Politics and Poetics of Comparison, Method and Theory of Study of Religion 12,3 (2000), 339-378.

η. R. Segal,  Review Essay: Classification and Comparison in the Study of Religion: The Work of Jonathan Z. Smith”, Journal of the American Academy of Religion  73,4 (2005), 1175-1188.

θ. R. Parker, Greek Gods Abroad. Names, Natures and Transformations, Sather Classical Lectures, 72, Oakland, CA: University of California Press, 2017.

 

ι. P. van der Veer, The Value of Comparison, Durham-London: Duke University Press, 2016.

 

 

 

 

WINTER SEMESTER 2017-2018

SEMINAR: Comparing the non-comparable: theoretical approaches in the scientific study religion.

 

1. COURSE CONTENT

 

It has long been recognized that comparisons often cause problems.  Yet, comparison is so common in the modern study of religion(s) that “comparative religion” is often used to designate the research filed itself. “Religion”, in an off-cited observation of J.Z. Smith is a creation of scholars imaginary acts of comparison and generalization. Some scholars of religion have appropriated from this statement support for idiosyncratic projects of “imagining religion.” The modern field of comparative religion was born, like that of anthropology, largely of the encounters with other cultures consequent upon seventeenth-and eighteenth century Western exploration and colonialism. However, whereas the anthropologists have consistently if inconclusively reflected upon the numerous theoretical and methodological issues incumbent upon comparing data cross-culturally, virtually no much sustained attention has been given to comparison by scholars of religion. When the issue of comparison is attended to, its is usually as a question of theory and methodology,   which contribute to a sober approach, according to the principles of contemporary scientific study of religion(s).

 

2. LEARNING OUTCOMES

Understanding the theoretical approaches of the concept of "comparison"

Understanding and explaining the correct use of "comparison" in order to avoid generalizations and erroneous conclusions.

Understanding the terms interpretatio Graeca (Romana) and similar terms that show the importance of comparison in antiquity as well as in modern reality.

 

 

3. KEYWORDS

 

Comparison,  similarities, differences, interpretatio (Graeca-Romana), omology, analogy.

 

 

4. BIBLIOGRAPHY

 

α. L. H. Martin, “Comparison”, in W.Braun - R. T.McCutcheon (eds.), Guide to the Study of Religion, London-New York:Casell,2000,σελ. 45-56.

β. J.Z. Smith, Drudgery Divine. on Comparison of Early Christianities and the Religions of Late Antiquity, School of Oriental and African Studies, University of London, Jordan Lectures in Compatative Religion, XIV, London: School of Oriental and African Studies, University of London, 1990, σελ. 85-143.

γ. M. Detienne, Συγκρίνοντας τα μη συγκρίσιμα, μετ. Π. Μαρκέτου, Αθήνα: Μεταίχμιο,2003.

δ. Cl. Calame –Br.Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques. Controverses et propositions, Collection Religions. Comparatisme-Histoire-Anthropologie, Liège: Presses Universitaire de Liège,2012.

ε. D. Frankfurter, “Comparison and the Study of Religons of Late antiquity”, in Cl. Calame –Br.Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques, ό. π., σελ. 83-98.

στ. Br. Lincoln, “Theses on Comparison” in Cl. Calame –Br. Lincoln (eds.), Comparer en histoire des religions antiques, ό. π., σελ. 99-110.

ζ. H. B. Urban, “Making A Place to Take A Stand: J.Z. Smith and the Politics and Poetics of Comparison, Method and Theory of Study of Religion 12,3 (2000), 339-378.

η. R. Segal,  Review Essay: Classification and Comparison in the Study of Religion: The Work of Jonathan Z. Smith”, Journal of the American Academy of Religion  73,4 (2005), 1175-1188.

θ. R. Parker, Greek Gods Abroad. Names, Natures and Transformations, Sather Classical Lectures, 72, Oakland, CA: University of California Press, 2017.

 

ι. P. van der Veer, The Value of Comparison, Durham-London: Duke University Press, 2016