Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα της ομάδας μας προσανατολίζονται:

·  Στην επίδραση της άσκησης στη σύσταση των ιστών σε λιπαρά οξέα. Είναι γνωστό ότι η άσκηση (τόσο σε οξεία όσο και σε χρόνια φάση) μπορεί να τροποποιήσει τη συγκέντρωση των λιπιδίων στους ζωικούς ιστούς. Λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι, επιπροσθέτως, η άσκηση μπορεί να επηρεάσει τη σύσταση σε λιπαρά οξέα των διάφορων κατηγοριών λιπιδίων σε αυτούς τους ιστούς. Στο Εργαστήριό μας μετράμε τα επιμέρους λιπαρά οξέα με συνδυασμό χρωματογραφίας λεπτής στιβάδας και αέριας χρωματογραφίας. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι παρατεταμένη μέτριας έντασης άσκηση αυξάνει την αναλογία ακόρεστων προς κορεσμένα ελεύθερα λιπαρά οξέα (ΕΛΟ) στον ορό αθλητών και αγυμνάστων ατόμων. Το γεγονός αυτό ίσως συμβάλλει στον καρδιοπροστατευτικό ρόλο της άσκησης, δεδομένου ότι τα ακόρεστα λιπαρά οξέα μειώνουν τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Επιπλέον, βρίσκουμε ότι η χρόνια άσκηση προκαλεί ένα μεγάλο αριθμό σημαντικών αλλαγών στο προφίλ λιπαρών οξέων των τριακυλογλυκερολών (τριγλυκεριδίων) σε ιστούς επιμύων (αρουραίων). Από αυτές τις αλλαγές, η συχνότερα παρατηρούμενη είναι η μείωση του ποσοστού των μονοακόρεστων λιπαρών οξέων.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 8 10 18 28 33 36 44 45 63

· Στην επίδραση της πρόσληψης συζυγούς λινελαϊκού οξέος στη σύσταση σώματος και στο μεταβολισμό των λιπιδίων. Το συζυγές λινελαϊκό οξύ (conjugated linoleic acid, CLA) αναγνωρίστηκε ως φυσικό συστατικό της ανθρώπινης τροφής στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο λιπαρό οξύ που απαρτίζει συνήθως λιγότερο από 1 % του λίπους του γάλακτος, των γαλακτοκομικών προϊόντων και του κρέατος των μηρυκαστικών ζώων. Στα χρόνια που ακολούθησαν, μελέτες σε πειραματόζωα απέδωσαν στο CLA πλήθος ευεργετικών για την υγεία ιδιοτήτων, όπως καταπολέμηση του καρκίνου, μείωση των λιπιδίων του αίματος, μείωση του σωματικού λίπους, αύξηση της άλιπης σωματικής μάζας και αντιδιαβητική δράση. Οι ιδιότητες αυτές προσέλκυσαν το ενδιαφέρον της ερευνητικής ομάδας μας λόγω της ομοιότητας της δράσης του CLA με τη σωματική άσκηση ως προς τη μείωση του σωματικού λίπους και των λιπιδίων του αίματος. Στην πρώτη από τις 2 σχετικές μελέτες που έχουμε δημοσιεύσει διαπιστώθηκε μείωση του σωματικού λίπους και της χοληστερόλης των HDL (της λεγόμενης καλής χοληστερόλης) στον ορό, καθώς και τάση μείωσης της ολικής χοληστερόλης και των τριακυλογλυκερολών του ορού με τη λήψη συμπληρώματος CLA. Αντίθετα, στη δεύτερη μελέτη μας δεν βρέθηκε σημαντική μεταβολή στις ίδιες παραμέτρους με τη χορήγηση CLA. Και στις 2 μελέτες προσδιορίστηκε επιπλέον (και για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία) η ενσωμάτωση του CLA στις επιμέρους κατηγορίες λιπιδίων του ανθρώπινου ορού (ΕΛΟ, τριακυλογλυκερόλες, φωσφολιπίδια κι εστέρες χοληστερόλης) τόσο πριν όσο και μετά την πρόσληψη συμπληρώματος CLA. Επιπλέον, η ερευνητική μας ομάδα έχει συμμετάσχει σε μελέτη της επίδρασης διαφορετικών ζωοτροφών στη χημική σύσταση, στο προφίλ των λιπαρών οξέων και στο CLA πρόβειου γάλακτος και πρόβειων ιστών.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 15 21 62 65

· Στην επιτάχυνση της λιπόλυσης στο λιπώδη ιστό από την άσκηση. Κατά τη διάρκεια της άσκησης αυξάνεται η έξοδος των προϊόντων της λιπόλυσης (γλυκερόλη και ΕΛΟ) από το λιπώδη ιστό, γεγονός που ερμηνεύεται ως ενεργοποίηση του υπεύθυνου ενζύμου, δηλαδή της λιπάσης των τριακυλογλυκερολών. Ωστόσο, η δραστικότητα του ενζύμου κατά τη διάρκεια άσκησης δεν είχε μετρηθεί άμεσα, μέχρι που η ομάδα μας επινόησε μια μέθοδο παρακολούθησης των μεταβολών της δραστικότητας του ενζύμου σε δείγματα βιοψίας λίπους που λαμβάνονται καθώς ένας άνθρωπος ασκείται. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τόσο η αερόβια άσκηση όσο και άσκηση με αντιστάσεις πολλαπλασιάζουν την ταχύτητα λιπόλυσης στο λιπώδη ιστό μέσα σε 5 μόλις λεπτά και ότι η ταχύτητα λιπόλυσης μειώνεται στη συνέχεια παρά τη συνέχιση της άσκησης. Σε παχύσαρκους, ωστόσο, βρήκαμε μια καθυστέρηση της επιτάχυνσης της λιπόλυσης (κορύφωση στα 10 λεπτά) που οφείλεται πιθανώς σε μια ασυνήθιστη για δεδομένα άσκησης αύξηση της ινσουλίνης, ορμόνης με αντιλιπολυτική δράση.

Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 16 60

· Στην επίδραση χρόνιας άσκησης στη σύσταση σώματος και στο λιπιδαιμικό προφίλ. Η ισχυρή συσχέτιση των επιπέδων ολικής χοληστερόλης, χοληστερόλης των HDL και τριγλυκεριδίων με τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης έχει αποδειχθεί επανειλημμένα από πλήθος μελετών. Η σύγχρονη επιστημονική βιβλιογραφία παρουσιάζει, τις περισσότερες φορές, ευνοϊκότερο το λιπιδαιμικό προφίλ αθλητών και ασκούμενων ατόμων γενικότερα σε σύγκριση με άτομα που ακολουθούν καθιστικό τρόπο ζωής. Το λιπιδαιμικό προφίλ όμως έχει βρεθεί ότι επηρεάζεται και από τη σύσταση σώματος και τη διατροφή. Έτσι, η ομάδα μας ερευνά αν το ευνοϊκότερο λιπιδαιμικό προφίλ των αθλητών οφείλεται σε προσαρμογή στη χρόνια άσκηση ή στη διαφορετική σύσταση σώματος ή στη διαφορετική διατροφή. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι ισχυρότερος από αυτούς τους παράγοντες είναι η σύσταση σώματος.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 38 41 43

· Στην επίδραση της άσκησης στη μεταγευματική λιπιδαιμία. Μετά από ένα λιπαρό γεύμα προκαλείται αύξηση της συγκέντρωσης τριγλυκεριδίων στο αίμα για αρκετές ώρες, μέχρι να αφομοιωθούν τα συστατικά της τροφής. Η μεταγευματική αυτή λιπιδαιμία σχετίζεται με την ανάπτυξη αθηρογένεσης και γενικότερα καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πληθώρα μελετών έχει δείξει ότι άσκηση πριν από το γεύμα μειώνει τη μεταγευματική λιπιδαιμία. Ωστόσο, η πλειονότητα των σχετικών μελετών έχει χρησιμοποιήσει γεύμα υπερβολικής περιεκτικότητας σε λίπη. Η ερευνητική μας ομάδα μελέτησε την επίδραση άσκησης αντοχής αμέσως ή αρκετές ώρες πριν από ένα γεύμα μέτριας περιεκτικότητας σε λίπη στη μεταγευματική λιπιδαιμία. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι και σ' αυτή την περίπτωση υπάρχει ευεργετική επίδραση της άσκησης, αρκεί αυτή να έχει πραγματοποιηθεί την προηγούμενη ημέρα και όχι λίγο πριν το γεύμα. Άλλη πρόσφατη έρευνά μας δείχνει ότι και η άσκηση με αντιστάσεις (και μάλιστα με μικρότερη ενεργειακή δαπάνη από την άσκηση αντοχής)  μειώνει τη μεταγευματική λιπιδαιμία μετά από γεύμα υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 25 29 39 48

· Στην επίδραση της χρόνιας άσκησης στις τιμές αιματολογικών και βιοχημικών παραμέτρων που σχετίζονται με την υγεία και την αθλητική απόδοση. Πληθώρα μελετών σε ενηλίκους και ανηλίκους έχει δείξει ότι αθλητές και αθλήτριες παρουσιάζουν, σε oρισμένες αιματολογικές και βιοχημικές παραμέτρους, τιμές που αποκλίνουν από εκείνες του γενικού πληθυσμού. Η ομάδα μας προσπαθεί να προσφέρει μια σφαιρική εικόνα του θέματος συγκρίνοντας τις τιμές βασικών βιοχημικών παραμέτρων του αίματος σε ενήλικους και ανήλικους Έλληνες αθλητές και μη αθλητές και των δυο φύλων, προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για τις προσαρμογές του ανθρώπινου μεταβολισμού στην άθληση. Πρόσφατα προτείναμε διαστήματα αναφοράς (φυσιολογικές τιμές) σε αθλητές για την κρεατινική κινάση, μια παράμετρο που χρησιμοποιείται κατά κόρον ως δείκτης μυϊκής βλάβης από την άσκηση.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 17 22 32 34 49 52 54 61

· Στην επίδρασης της αυξημένης πρόσληψης σιδήρου στην απόδοση και στην κατάσταση σιδήρου εφήβων αθλητών. Παρά την πλούσια διεθνή βιβλιογραφία πάνω στις αιματολογικές και βιοχημικές παραμέτρους της κατάστασης σιδήρου, οι μελέτες που αναφέρονται σε εφήβους αθλητές, και μάλιστα σε σχέση με τις προπονητικές περιόδους, είναι περιορισμένες. Επίσης υπάρχει έλλειψη δεδομένων σχετικά με επίδραση συμπληρωμάτων σιδήρου ή διατροφής πλούσιας σε σίδηρο στην απόδοση εφήβων αθλητών. Μελέτες της ομάδας μας παρακολουθούν την κατάσταση σιδήρου και την απόδοση εφήβων κολυμβητών στις διάφορες προπονητικές φάσεις κάτω από ένα ευρύ φάσμα πρόσληψης σιδήρου. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι αθλητές με επαρκή πρόσληψη σιδήρου μέσω της τροφής δεν ωφελούνται από συμπληρώματα.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 26 51

· Στην επίδραση της άσκησης στη γονιδιακή έκφραση. Η άσκηση έχει θεαματικές επιδράσεις στην έκφραση πληθώρας γονιδίων στους ασκούμενους μύες, αλλά και σε άλλους ιστούς. Η ομάδα μας εξετάζει την επίδραση της χρόνιας άσκησης στην έκφραση γονιδίων σχετικών με το μεταβολισμό των λιπιδίων σε ιστούς επιμύων. Πρόσφατη έρευνά μας έδειξε ότι, από τους ιστούς που εξετάστηκαν (μυς, ήπαρ και λιπώδης ιστός), μεγαλύτερες αλλαγές υπέστη ο λιπώδης ιστός, όπου μάλιστα η χρόνια άσκηση αύξησε τη δραστικότητα ενός μεταγραφικού παράγοντα (του PPARγ) που ελέγχει την έκφραση γονιδίων του λιπιδικού μεταβολισμό και σχετίζεται με την ευαισθησία στην ινσουλίνη.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 19 31 50 53

· Στην επίδραση της άσκησης στην οξιδοαναγωγική κατάσταση του οργανισμού. Οξιδοαναγωγική κατάσταση είναι η ισορροπία μεταξύ οξιδωτικών και αναγωγικών διεργασιών στον οργανισμό. Ειδικότερα ενδιαφέρει η ισορροπία μεταξύ των μηχανισμών που προκαλούν οξιδωτική βλάβη σε βιολογικά μόρια, όπως οι πρωτεΐνες, το DNA και τα λιπίδια, και των αντιοξιδωτικών (αναγωγικών) μηχανισμών που προστατεύουν από τέτοια βλάβη. Η άσκηση επηρεάζει την οξιδοαναγωγική ισορροπία και γι' αυτό μελετάται εντατικά ως μοντέλο τροποποίησής της. Η ερευνητική μας ομάδα εξετάζει την επίδραση τόσο οξείας όσο και χρόνιας άσκησης στην οξιδοαναγωγική κατάσταση αθλητών και μη αθλητών.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 54 61 67

· Στην επίδραση ιδιαίτερων διατροφικών χειρισμών στην αθλητική απόδοση. Η ερευνητική μας ομάδα συνεργάστηκε με άλλους ερευνητές στην εξέταση της πιθανής επίδρασης της συχνότητας των προαγωνιστικών γευμάτων και της πρωτεϊνικής δίαιτας στη λειτουργία του οργανισμού και στην απόδοση κατά την άσκηση.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 55 59

· Στην επίδραση οξείας και χρόνιας άσκησης στον ενεργειακό μεταβολισμό στον ανθρώπινο μυ. Η ερευνητική μας ομάδα συνεργάζεται με άλλους ερευνητές στην εξέταση της επίδρασης ιδιαίτερων προπονητικών επιβαρύνσεων στον ενεργειακό μεταβολισμό μέσω της μέτρησης μεταβολιτών και ενζύμων σε δείγματα μυϊκής βιοψίας από ασκούμενους.

· Στην εφαρμογή ολιστικών τεχνολογιών ανάλυσης σε βιολογικά δείγματα μετά από άσκηση. Η ερευνητική μας ομάδα συνεργάζεται με άλλους ερευνητές στην ανάλυση βιολογικών δειγμάτων από ασκούμενους ανθρώπους και ασκούμενα πειραματόζωα με τεχνικές όπως η φασματοσκοπία μαγνητικού συντονισμού, η υγρή χρωματογραφία - φασματοσκοπία μάζας και η αέρια χρωματογραφία - φασματοσκοπία μάζας, οι οποίες χρησιμοποιούνται στη μεταβολωματική (metabolomics) ή μεταβονομική (metabonomics) και πρωτεϊνωματική (proteomics). Οι ερευνητικοί αυτοί τομείς επιδιώκουν να προσεγγίσουν το σύνολο των αντίστοιχων βιολογικών ουσιών (μεταβολίτες και πρωτεΐνες) αντί για λίγες συγκεκριμένες ουσίες (μεταφορικά, το δάσος αντί για το δέντρο).

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 69

· Στις οξείες επιδράσεις της άσκησης σε άλλες βιοχημικές παραμέτρους. Εκτός από τις βιοχημικές παραμέτους που αναφέρονται παραπάνω, η ερευνητική μας ομάδα εξετάζει μια πληθώρα άλλων παραμέτρων στο πλαίσιο της προσπάθειας αξιολόγησης της υγείας και της απόδοσης αθλητών και αθλουμένων. Τέτοιες παράμετροι είναι, μεταξύ άλλων, το γαλακτικό οξύ, η κρεατινική κινάση, ορμόνες και παράμετροι της κατάστασης σιδήρου.

      Σχετικές δημοσιεύσεις μας: 4 5 6 11 14 20 23 27 30 32 35 37 40 47 58 64 66 68