Η χρήση των χαρτών στο σχολείο
Οι χάρτες
Χαρτογραφικές Προβολές
Οι Προβολές των σχολικών χαρτών
Περιεχόμενο κάθε μαθήματος

 

Οι προβολές των σχολικών χαρτών.

Στα σχολικά βιβλία γεωγραφίας χρησιμοποιούνται διαφόρων ειδών χάρτες. Κάποιοι από αυτούς χρησιμοποιούνται για την εκμάθυνση της εύρεσης των γεωγραφικών συντεταγμένων. Συνήθως, στην αρχή της διδασκαλίας αυτής της ενότητας, χρησιμοποιείται κάποιος χάρτης που για να ορίσει τις συντεταγμένες κάποιου σημείου χρησιμοποιεί τη μέθοδο των τετραγώνων, τα οποία ορίζονται με ένα γράμμα της αλφαβήτου και ένα αριθμό (σχ. 8, η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται ευρέως σε οδικούς και τουριστικούς χάρτες).

Με τη μεθόδο αυτή, οι μαθητές αρχίζουν να εξοικειώνονται με τη διαδικασία εύρεσης των «γεωγραφικών συντεταγμένων», έστω και αν δεν βρίσκουν τις συντεταγμένες ενός συγκεκριμένου σημείου, αλλά ενός ολόκληρου τετραγώνου. Οι διαδικασίες αυτές είναι στην ουσία ίδιες και στην περίπτωση που θέλει κανείς να υπολογίσει πραγματικές γεωγραφικές συντεταγμένες (σε μοίρες) σε οποιοδήποτε σημείο της επιφάνειας της γης.

 
Ετσι, το επόμενο στάδιο θα είναι η αντικατάσταση των αριθμών και των γραμμάτων των τετραγώνων με μοίρες. Ο χάρτης όμως θα πρέπει να παραμείνει ίδιος, ώστε να θυμίζει στους μαθητές το χάρτη με τα αριθμημένα τετράγωνα. Με αυτόν τον τρόπο, η μετάβαση από τα γράμματα και τους αριθμούς στις μοίρες έρχεται πιο ήπια

Ο χάρτης που χρησιμοποιείται για αυτήν την εργασία είναι σε Κυλινδρική Μερκατορική προβολή, επειδή είναι εκείνη η οποία είναι ίδια με τους χάρτες που έχουν χρησιμοποιειθεί στην αρχή της διαδικασίας. Δηλαδή, η προβολή αυτή συγκεντρώνει ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που χρειάζονται για την ομαλή μετάβαση από τους αριθμούς και τα γράμματα στις μοίρες: τα τετράγωνα.

Πράγματι, το πλεονέκτημα της προβολής αυτής είναι ότι οι μεσημβρινοί και οι παράλληλοι απεικονίζονται ως ευθείες γραμμές που τέμνονται μεταξύ τους κάθετα (σχ. 8), και όχι ως καμπύλες, όπως συμβαίνει σε άλλες προβολές.

Τα μειονεκτήματα που παρουσιάζει είναι ότι: παρουσιάζει όλους τους παραλλήλους να έχουν το ίδιο μήκος με τον Ισημερινό, οι μεσημβρινοί δεν συγκλίνουν αλλά, είναι παράλληλοι μεταξύ τους και, εξαιτίας των παραπάνω, όσο πλησιάζουμε προς τους πόλους τόσο αλλοιώνονται τα μεγέθη των ηπείρων, με αποτέλεσμα η Γροιλανδία π.χ. να φαίνεται ότι έχει το ίδιο μέγεθος με τη Νότιο Αμερική.

Ειδικά το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό γιατί δημιουργεί εσφαλμένη εντύπωση στα παιδιά. Μπορεί λοιπόν τα παιδιά να νομίσουν ότι ή η Γροιλανδία έχει το ίδιο μέγεθος με τη Νότιο Αμερική ή ότι ο χάρτης παρουσιάζει τα πράγματα λάθος και έτσι, να χάσουν την εμπιστοσύνη τους προς τους χάρτες. Γιαυτό, σε τέτοιες περιπτώσεις και πάντοτε όταν παρουσιάζει κανείς ένα παγκόσμιο χάρτη, θα πρέπει να παρουσιάζει ταυτόγχρονα την ίδια περιοχή σε μία υδρόγειο σφαίρα.

Σχ. 8. Απεικόνιση του παγκόσμιου χάρτη σε Κυλινδρική Μερκατορική προβολή. Αντί για γεωγραφικές συντεταγμένες έχει χρησιμοποιειθεί η μέθοδος των τετραγώνων.

 


ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ | ΠΡΟΛΟΓΟΣ | ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟΥ