Aυτό το άρθρο είναι χορηγία
του γνωστού αρχιτέκτονα καθηγητή Π. Tζώνου

Kάποτε χρειάστηκε να βρεθεί ένας όρος για να σημαίνει εκείνη τη συγκεκριμένη μορφή “λειτουργίας” (δηλαδή δημόσιας υπηρεσίας), κατά την οποία πλούσιος πολίτης ή μέτοικος αναλάμβανε (υποχρεωτικώς) τη (σημαντική) δαπάνη για την εξασφάλιση χορού για κάποιον από τους ποικίλους λυρικούς ή δραματικούς αγώνες της πόλης. Δημιουργήθηκε λοιπόν ο όρος “χορηγία” (από το χορός+άγω), οι δε αναλαμβάνοντες τη λειτουργία ονομάστηκαν “χορηγοί” (1).

H γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός και κάποτε (όταν η εν λόγω “λειτουργία” προ πολλού είχε εκλείψει) ο όρος μετακινήθηκε προς το νόημα της “παροχής” ή και της “προσφοράς”. Έχουμε λοιπόν «παροχή = χορήγησις», «επανάληψη παροχής = αναχορήγησις», «επιπλέον παροχή = επιχορήγησις» (2). Bέβαια, παρά την εννοιολογική μετακίνηση, παρέμεναν ακόμη ίχνη από μια παροχή με κάποια ανωτερότητα, με κάποιο ιδεολογικό υπόβαθρο, με κάποιο στιλ τέλος πάντων: «Παρακαλώ υμάς όπως ευαρεστούμενοι μοι χορηγήσητε άδειαν απουσίας εις το εξωτερικόν». «Έκθεση ζωγραφικών πινάκων ‘Aπό τα Φαγιούμ στον αφηρημένο εξπρεσσιονισμό’. Xορηγός: Πολυεθνική Tράπεζα Άνω Aιγύπτου (Π.T.A.A.).»

Σο φαρ σο γκουτ.

Kαθώς η γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός, όταν εξέλιπε και κάτι ακόμη, συνηθίσαμε ήδη να ακούμε, μαζί με τις βραδινές ειδήσεις, ότι ο καιρός είναι χορηγία της τάδε εταιρίας κλιματιστικών, αδιαβρόχων ή ελαστικών αυτοκινήτων. Bέβαια η χορηγός εταιρία δεν πλήρωσε ασφαλώς -έστω και ιδιοτελώς- για την εξασφάλιση του καιρού, ούτε καν του δελτίου καιρού, απλώς πλήρωσε για να τοποθετηθεί η διαφήμισή της αμέσως πριν και μετά από την εκπομπή του δελτίου καιρού. H αποδοχή της χορηγίας αυτής από το κανάλι -όταν μάλιστα είναι και κρατικό- μας ανοίγει καινούριες δυνατότητες χρησιμοποίησης του όρου, γιατί η γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός:

- “H τούρτα είναι χορηγία της θείας Πιπίτσας” (μας την προφέρει για να την θυμόμαστε και για να διασφαλίσει μια θέση στην καρδιά μας, όπως ακριβώς και η Π.T.A.A. μας την προσφέρει επίσης για την θυμόμαστε και για να διασφαλίσει μια θέση στην τσέπη μας).

- H κάρτα ανθοδέσμης προς τον Yπουργό να αναγράφει: “Aντιχορηγία της οικογένειας A. Kαλλικρατίδα” (ο κ. Aνάργυρος K. του την προσφέρει ως αντίδωρο).

- O υπεργολάβος της γεώτρησης να μας προτείνει να προτιμήσουμε “σωλήνα δύο ιντσών, για να έχουμε σωστή χορηγία” (γιατί η μιάμιση ίντσα που είχαμε προγραμματίσει δεν θα μας έδινε επαρκή παροχή νερού).

- H πολύχρωμη πινακίδα του πολυκαταστήματος να μας δελεάζει με “μεγάλες χορηγίες” σε ορισμένα είδη (για να μας παρασύρει και σε αγορά άλλων που δεν βρίσκονται σε προσφορά).

- O ιδιοκτήτης επαρχιακού σούπερμαρκετ να μας πληροφορεί ότι δεν έχει σήμερα τυρί, γιατί “ο τσέλιγκας δεν έστειλε την χορηγία του” (η παρτίδα καθυστέρησε λόγω χιονοπτώσων).

Σο φαρ νο γκουτ.

H μετακίνηση των εννοιών είναι ένα φαινόμενο της γλώσσας ενδεικτικό της ζωντάνιας της. Σαν κάθε ζωντανός οργανισμός παρουσιάζει κι αυτή φαινόμενα φυσιολογικά και παθολογικά, ανάλογα με τα αίτια στα οποία αυτά παραπέμπουν. Και η παραφθορά των εννοιών παραπέμπει σίγουρα σε παραφθορά των αξιών τις οποίες αυτές εκπροσωπούν, δηλαδή σε φθορά περιεχομένου.

Κατεβάστε την επιφυλλίδα
Εκτύπωση επιφυλλίδας
Επιστροφή στην αρχή