Αρχική |  Ταυτότητα  |  Δημοσιεύσεις |  Μαθήματα |  Ανακοινώσεις

  

 

Ε-8  ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

 

 

 

1. ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Η συνείδηση ως μορφή ψυχισμού. Το βιολογικό υπόστρωμα της συνείδησης.

Συνείδηση και εργασία. Η σχέση θεωρίας και πράξης. Ιδεοκρατικές και υλιστικές ερμηνείες της συνείδησης. Η ανάπτυξη της συνείδησης μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.

 

2. Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ

Ειδέναι και συνειδέναι. Η πρακτική μορφή της συνείδησης (πολιτική, δίκαιο, ηθική).

Η αισθητική μορφή της συνείδησης. Η τέχνη και η παιδαγωγική της διάσταση. Η θρησκεία ως μορφή συνείδησης. Η φιλοσοφική μορφή της συνείδησης.

 

3. ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

Συνείδηση και αυτοσυνείδηση. Οι ασύνειδες πλευρές του ανθρώπινου ψυχισμού.

Οι γνωσιακές και χειραφετικές διαστάσεις της φαντασίας.

 

4. ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Γλώσσα και συμβολική –γενικευτική σκέψη. Η γλώσσα ως καθολική μορφή επικοινωνίας. Γλώσσα και εργασιακή δραστηριότητα.

 

5. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Η εμπειρία ως γνώση. Οι γνωσιακοί περιορισμοί των βιωμάτων. Εμπειρία και μαζικά συναισθήματα. Καθημερινή συνείδηση και κυρίαρχη ιδεολογία. Καθημερινή συνείδηση και εκπαιδευτική σκοποθεσία.

 

6. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Οι αντεστραμμένες μορφές της συνείδησης. Το φαινόμενο της φετιχοποίησης των κοινωνικών σχέσεων. Οι αντιλήψεις περί «ανθρώπινης αξίας» και «φυσικών χαρισμάτων». Ο δογματισμός ως στοιχείο της καθημερινής συνείδησης. Οι κοινωνικοί και γνωσιακοί όροι υπέρβασης της καθημερινής συνείδησης.

 

7. Η ΓΝΩΣΗ

Η έννοια της γνώσης. Το υποκείμενο και το αντικείμενο της γνώσης. Ο αγνωστικισμός. Τα είδη της γνώσης. Η επιστήμη ως ανεπτυγμένη γνώση. Η μορφωτική και κοινωνική σημασία της σχέσης μεταξύ των επιστημών της φύσης και των επιστημών του ανθρώπου.

 

8. Η ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Η κατ’ αίσθηση γνώση. Αισθήματα, αντιλήψεις, παραστάσεις. Η ενότητα της κατ’ αίσθηση γνώσης και της νόησης. Από την κατ’ αίσθηση γνώση στην εννοιολογική σκέψη. (Έννοιες, κρίσεις, συλλογισμοί).

 

9. ΟΙ ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ: ΔΙΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ

Η θέση της διάνοιας και του λόγου στη γνωστική διαδικασία. Η γνωσιακή σημασία της διάκρισης μεταξύ φαινομένου και ουσίας. Η διαλεκτική σκέψη.

 

10. Η ΑΝΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΦΗΡΗΜΕΝΟ ΣΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ

Η διάκριση μεταξύ αφηρημένης και συγκεκριμένης σκέψης. Η κίνηση της νόησης από τα δεδομένα των αισθήσεων σε αφηρημένες έννοιες. Η ανάβαση της νόησης από τις αφηρημένες έννοιες σε συγκεκριμένο σύστημα εννοιών.

 

11. ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗ

Η αλήθεια και η πλάνη ως στιγμές της γνωστικής διαδικασίας. Σχετική αλήθεια, πλάνη, απόλυτη αλήθεια. Τα κριτήρια της αλήθειας. Το ζήτημα της επαλήθευσης των αποκτηθέντων γνώσεων.

 

12. ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ

Θεωρίες για την ιδεολογία. Ιδεολογία και κοινωνικές αντιθέσεις. Ιδεολογία και επιστήμη. Το πρόβλημα του ανορθολογισμού.

 

13. ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ

Γνώση και εξουσία. Η δογματική σκέψη. Το πρόβλημα του δογματικού διαποτισμού και της πνευματικής χειραγώγησης. Η κυρίαρχη ιδεολογία μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα: αντιθέσεις και δυνατότητες.

 

14. Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

Η κριτική σκέψη στην ιστορία των φιλοσοφικών ιδεών. Η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης ως σκοπός της εκπαίδευσης. Τα ειδοποιά χαρακτηριστικά της κριτικής ικανότητας.