ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

TMHMA ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

 

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΟΓΚΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΑΡΧΙΚΗ

 

 

 

Α. Προπτυχιακά Μαθήματα

1. Χειμερινό Εξάμηνο

Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική , Ζ΄ εξάμηνο, 2 ω/ε

 

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(704) ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

 

            Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο μάθημα «Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική» είναι η ακόλουθη: 1) Η Κατηχητική και χριστιανική παιδαγωγική ως επιστημονικός κλάδος και ο γενικότερος γύρω απ’ αυτόν προβληματισμός, ειδικότερα: Από την Κατηχητική στη Θρησκειοπαιδαγωγική, Η επιστήμη της Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής, και μάλιστα, α) Κατηχητική και Χριστιανική Παδαγωγική-ομοιότητες και διαφορές, β)Η Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική και επιστημονικός χαρακτήρας της, γ)Το αντικείμενο της Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής, δ) Μεθοδολογικά προβλήματα της Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής,  Όροι που εκφράζουν την Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική.- Η κατήχηση και η χριστιανική αγωγή σε σχέση με άλλους χώρους επιστημονικής έρευνας και ενδιαφέροντος και σε αναφορά προς σύγχρονους εκπαιδευτικούς προβληματι­σμούς, και μάλιστα, α) Θεολογία, Παιδαγωγική και Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, β) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και θεολογία, γ) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και κοινωνικοποίηση, δ) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και Θρησκεία, ε) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και πολιτισμός, στ) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και σύγχρονος εκπαιδευτικός προβληματισμός, ζ) Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και πολιτική.- Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και ανθρωπιστικές επιστήμες, Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και διακονία της Εκκλησίας. 2)  Σταθμοί της Κατήχησης και της Χριστιανικής αγωγής, και ειδικότερα, Η Αρχαία Κατήχηση: α) Παιδαγωγικές σκέψεις στην Παλαιά Διαθήκη, β) Ο Χριστός ως Παιδαγωγός, γ) Ο απόστολος Παύλος ως Παιδαγωγός, δ) Αποστολικοί χρόνοι μέχρι το Β' αιώνα.- Η Κατήχηση μετά το δεύτερο μ.χ. αιώνα: α) Η συμμετοχή των παιδιών και των νέων στη ζωή της Εκκλησίας στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους μέχρι και τον τέταρτο αιώνα, β) Οργανωμένες κατηχητικές προσπάθειες για νέους (Η περίπτωση του Αγίου Δημητρίου), γ) Χριστιανοπαιδαγωγικές μαρτυρίες στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους μέχρι και τον τέταρτο αιώνα.-  Η κατήχηση μετά τον τέταρτο αιώνα και μέχρι τη Μεταρρύθμιση στην Ανατολή και τη Δύση: α)  Η Κατήχηση στην Ανατολή, β)  Η κατήχηση στη Δύση, γ) Οικογένεια και σχολείο στην κατήχηση και χριστιανική αγωγή των παιδιών κατά τον Μεσαίωνα στην Ανατολή και τη Δύση.- Η κατήχηση στη Μεταρρύθμιση: α)  Στους Προτεστάντες, β) Στους Ρωμαιοκαθολικούς.- Η κατήχηση και ο Ευσεβισμός α) Στους προτεστάντες, β) Στους Ρωμαιοκαθολικούς.- Η κατήχηση και ο Διαφωτισμός: α) Διαφωτισμός-κρατικά σχολείο, και το μάθημα των θρησκευτικών, β) Αντιδράσεις στο Διαφωτισμό.-  Το Κυριακό σχολείο.- Η κατήχηση στην Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία στην Ανατολή: α)  Η κατηχητική διακονία στις διάφορες τοπικές Εκκλησίες της Ορθόδοξης Καθολικής Εκκλησίας: Η κατηχητική διακονία στην τοπική Εκκλησία στη Ρωσία, Η κατηχητική διακονία στην τοπική Εκκλησία στη Ρουμανία, Η κατηχητική διακονία στην τοπική Εκκλησία στη Σερβία, Η κατηχητική διακονία στην τοπική Εκκλησία στη Βουλγαρία. β)  Η κατηχητική διακονία στην τοπική Εκκλησία στην ελληνική επικράτεια: Η φροντίδα της Εκκλ.ησίας για τη γενικότερη εκπαίδευση των υποδούλων στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, Το «κρυφό σχολείο», Οι κατηχήσεις στην Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία στον ελληνικό χώρο. Η κατήχηση και χριστιανική αγωγή στη Δύση στον 20ο αιώνα, Η κατήχηση και χριστιανική αγωγή στον ελλαδικό χώρο α)  Κατηχητικές συνάξεις - Κατηχητικό σχολείο: Πρώτες ιδέες για το καλούμενο κατηχητικό σχολείο στον ελλαδικό χώρο, Εξέλιξη των Κατηχητικών συνάξεων – Κατηχητικών σχολείων- στον ελλαδικό χώρο, Το κατηχητικό σχολείο και οι Ορθόδοξες Χριστιανικές Αδελφότητες, Το κατηχητικό σχολείο και η «Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος», Μέθοδος διδασκαλίας των Κατηχητικών βοηθημάτων, Σύγχρονες τάσεις στο χώρο της ενοριακής κατήχησης β)   Το μάθημα των Θρησκευτικών στη Βασική και Μέση εκπαίδευση: Το μάθημα των Θρησκευτικών στην εκπαίδευση μέχρι το 1932, Το μάθημα των Θρησκευτικών στην εκπαίδευση μετά το 1932._ 3) Mέθοδοι έρευνας στο χώρο της Κατηχητικής και χριστιανικής παιδαγωγικής, και ειδικότερα: Οι Μέθοδοι έρευνας στο χώρο της Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής και η γενικότερη προβληματική, Η ερμηνευτική - θεωρητική κατεύθυνση έρευνας στην Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, α) Ερμηνευτική μέθοδος, β) Φαινομενολογική μέθοδος γ) Διαλεκτική μέθοδος,- Η εμπειρική κατεύθυνση έρευνας στην Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική: α) Κύρια αντικείμενα εμπειρικής έρευνας στο χώρο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής β) Προτεινόμενο σχέδιο εμπειρικής έρευνας στο χώρο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής  γ) Η κοινωνιομετρία στην κατήχηση και τη χριστιανική αγωγή, Άλλες μέθοδοι έρευνας, Η μεθοδολογική πολυφωνία στο χώρο της Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής. 4) Σκοπός, περιεχόμενο και σύγχρονα βασικά προβλήματα της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής, και ειδικότερα,: Ο σκοπός της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής α)Ο σκοπός της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής και ο γενικότερος εκπαιδευτικός προβληματισμός  β) Οι Γενικοί  σκοποί της ενοριακής εκκλησιαστικής κατήχησης γ)     Οι σκοποί της θρησκευτικής αγωγής στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση.- Το περιεχόμενο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής: α) Το περιεχόμενο της ενοριακής εκκλησιαστικής κατήχησης β) Το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών. Βασικά προβλήματα της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής: α) Τεχνική, τεχνολογία και τεχνοκρατία β) Τα νεανικά κινήματα  γ) Η παραμέληση, η κακοποίηση και η εξαφάνιση των παιδιών και των εφήβων δ) Παιδική και εφηβική παραβατικότητα  ε) Οι εξαρτησιογόνες ουσίες (τα ναρκωτικά), το παιδί και ο έφηβος στ) Ο Αλκοολισμός ζ) Ο ελεύθερος χρόνος, τα παιδιά και οι έφηβοι. 5. Το υποκείμενο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής, και ειδικότερα, H θρησκευτική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου: α) H ψυχαναλυτική άποψη για τη θρησκευτική εξέλιξη του ατόμου β) Γνωστική ψυχολογία και θρησκευτική εξέλιξη του ατόμου. Χριστιανική αγωγή και θρησκευτική ανάπτυξη του παιδιού και  του εφήβου: α) Ηθική αγωγή και κατηχητική και χριστιανοπαιδαγωγική διακονία  β) Θρησκευτική αγωγή και κατηχητική και χριστιανοπαιδαγωγική διακονία γ) Ηθική και θρησκευτική αγωγή των παιδιών και των εφήβων και το πρόβλημα της αυτοεκτίμησης δ) Ηθική και θρησκευτική αγωγή των παιδιών και των εφήβων και διαφυλικές-διαπροσωπικές σχέσεις. 6. Φορείς της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής και ειδικότερα: Ο παιδαγωγός στην πατερική σκέψη ως προϋπόθεση κατανόησης του έργου των φορέων της κατήχησης και χριστιανικής αγωγής, Ο επίσκοπος και ο κλήρος γενικότερα στο έργο της κατήχησης  και της χριστιανικής αγωγής, Οι μοναχοί στο έργο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής, Οι λαϊκοί στο έργο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής:  α) Οι γονείς  β) Ο ανάδοχος γ) Ο νηπιαγωγός  δ) Ο δάσκαλος στη Βασική εκπαίδευση ε) Ο θεολόγος καθηγητής  στ) Ο κατηχητής. Οι φορείς της κατηχητικής και χριστιανοπαιδαγωγικής διακονίας σε πορεία συμπόρευσης: α)  Η αυτογνωσία των διακονούντων στο σώμα της Εκκλησίας ως προϋπόθεση συμπόρευσης κατά την επιτέλεση της αποστολής τους β)  Κύριο, αίτια παρεμπόδισης της συμπόρευσης των διακόνων της Εκκλησίας κατά την επιτέλεση του έργου τους. Οι. φορείς της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής και η θεολογική και ψυχοπαιδαγωγική τους συγκρότηση: α) Κατηχητικά κέντρα β) Σχολές γονέων.- Η στάση των φορέων της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής στα παιδιά και τους εφήβους.  7. Οι μορφωτικές κοινότητες και κυριότεροι κατηχητικοί και χριατιανοπαιδαγωγικοί θεσμοί, και ειδικότερα, Μορφωτικές κοινότητες: α)  Η Εκκλησία ως παιδαγωγούσα κοινότητα β)  Η ενορία ως τοπική εκκλησιαστική κοινωνία γ) Εκκλησία και ενορία και το πρόβλημα του εκσυγχρονισμού και της ανανέωσης δ) Η ενορία φορέας διδακτικού έργου και η ενοριακή εκκλησιαστική κατήχηση, και μάλιστα: Ενοριακές δραστηριότητες για τα παιδιά και τους εφήβους, Ενορία, κατήχηση και πνευματικό κέντρο, Ενορία, κατήχηση και αντισταθμιστική εκπαίδευση.- ε) Η οικογένεια  στ) Ιδρύματα προσχολικής αγωγής (νηπιαγωγεία) ζ)   Το σχολείο η) Σχεσιοδυναμική προοπτική ενορίας, οικογένειας και σχολείου στον τομέα της κατήχησης και χριστιανικής αγωγής, και μάλιστα : Ενορία και οικογένεια στην πορεία υλοποίησης της κατήχησης και χριστιανικής αγωγής, Ενορία και σχολείο οικογένεια στην πορεία υλοποίησης της κατήχησης και χριστιανικής αγωγής.- Κατηχητικοί και χριστιανοπαιδαγωγικοί θεσμοί: α) Η ενοριακή εκκλησιαστική κατήχηση  β) Χριστιανική αγωγή των παιδιών της προσχολικής ηλικίας γ)Το μάθημα των Θρησκευτικών. 8. Κύριες κατευθύνσεις κατήχησης και χριστιανικής αγωγής, και ειδικότερα: Βιβλική αγωγή, Εκκλησιαστική ιστορία και Γραμματολογία, Ηθική αγωγή, Λατρευτική αγωγή α) Αγωγή βαπτίσματος  β) Ευχαριστιακή αγωγή γ)  Αγωγή εξομολόγησης.- Πολιτική αγωγή, Αγωγή ειρήνης, Οικουμενική αγωγή, Περιβαλλοντική αγωγή. 9. Κυριότερα μεσα κατήχησης και χριστιανικής αγωγής: Η θεία λειτουργία και ειδικότερα η «παιδική θεία λειτουργία» ως μέσο κατήχησης και χριστιανικής αγωγής..., Περιστασιακές εκκλησιαστικές ευκαιρίες ως μέσα κατήχησης και χριστιανικής αγωγής α) Εκδρομές  β) «Διημερεύσεις» γ) Κατασκηνώσεις δ) Γιορτές. 10. Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και ειδικότερα: Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας ως κοινωνική ενέργεια, Η Ορθόδοξη πίστη και ζωή στον αιώνα των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας α) Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και η Θεολογική προσέγγιση τους  β) Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και η σύγχρονη εκκλησιαστική πρακτική. Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και η κατήχηση και η χριστιανική αγωγή α) Η γλώσσα και τα μέσα επικοινωνίας στο χώρο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής β) Οι τεχνικές των ραδιοτηλεοπτικών μέσων και ο χώρος της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής  γ)   Το χριστιανικό μήνυμα στα μέσα επικοινωνίας και η κατήχηση και η χριστιανική αγωγή. Το κοινό στα μέσα επικοινωνίας και το έργο της κατήχησης και της χριστιανικής αγωγής. 11. Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και διαπολιτισμική αγωγή και ειδικότερα: Διομολογιακή και διαθρησκειακή μάθηση, Διαπολιτισμική αγωγή: α)  Βασικά προβλήματα της πολυπολιτισμικής κοινωνίας και της διαπολιτισμική αγωγής β)  Διαπολιτισμικότητα και ελληνορθόδοξη παράδοση γ) Διαπολιτισμικότητα, παγκοσμιότητα και παγκοσμιοποίηση δ) Διαπολιτισμική αγωγή και εκπαιδευτική διαδικασία στο χώρο της κατήχησης και. χριστιανικής αγωγής. Διομολογιακή μάθηση α) Οι κυριότερες επιδράσεις που ασκήθηκαν στους προσανατολισμούς και το περιεχόμενο τον μαθήματος των Θρησκευτικών από τη σύσταση τον ελληνικοί) κράτους μέχρι τελευταία και η διομολογιακή μάθηση β)   Η διομολογιακή μάθηση στο μάθημα των Θρησκευτικών σήμερα, Διαθρησκειακή μάθηση. 12. Κατήχηση, χριστιανική αγωγή και παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και ειδικότερα: Οι ειδικές ανάγκες ως ψυχοσωματική και πνευματική επιβάρυνση του ανθρώπου και η κατηχητική και χριστιανοπαιδαγωγική διακονία, Παιδιά και έφηβοι με νοητική καθυστέρηση και κατήχηση και χριστιανική αγωγή, Παιδιά και έφηβοι με ψυχοπαθολογικά προβλήματα και κατήχηση και χριστιανική αγωγή.

 

      Τα προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα είναι:

      1) Ιωάννη Β. Κογκούλη, Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2002, σ.σ. 426.

      2) Κωνσταντίνου Φράγκου, Εισαγωγή στην Κατηχητική και Χριστιανική Παιδαγωγική, Τόμος Α΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2005, σ.σ. 252.

 

 


2. Εαρινό Εξάμηνο

Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Β΄ εξάμηνο, 4 ω/ε
 

 

 

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(404) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

 Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

 

            Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο μάθημα «Εισαγωγή στην Παιδαγωγική» είναι η ακόλουθη: 1) Η αγωγή μέσα από τις καθημερινές μας εμπειρίες: Κοινωνία και αγωγή, Κοινωνικοπολιτιστικό περιβάλλον και αγωγή, Κοινωνικότητα και αγωγή, Το φαινόμενο της αγωγής και ο κοινωνικός ρόλος της. 2) Η παιδαγωγική ως επιστήμη και συγκεκριμένα: Παιδαγωγική και επιστήμη της αγωγής, Η Παιδαγωγική και ο επιστημονικός χαρακτήρας της, Κυριότερες τάσεις της Παιδαγωγικής επιστήμης, Διαχρονικότητα και Παιδαγωγική επιστήμη, Παιδαγωγική και επιστήμες της αγωγής, Το αντικείμενο της Παιδαγωγικής, Μεθοδολογικά προβλήματα της Παιδαγωγικής. 3) Η παιδαγωγική σε σχέση με άλλους κλάδους της επιστήμης και συγκεκριμένα: Ανθρωποβιολογία και αγωγή, Ψυχολογία και αγωγή, Κοινωνιολογία και αγωγή, Φιλοσοφία, Θεολογία και αγωγή. 4) Σταθμοί στην παιδαγωγική σκέψη και πράξη και συγκεκριμένα: Η αγωγή στους πρωτόγονους και σε αρχαίους ανατολικούς λαούς, Η αγωγή στην Αρχαία Ελλάδα και Ρώμη, Η αγωγή στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους και στην Ορ­θόδοξη Ανατολή, Η εξέλιξη στην ελληνορθόδοξη παιδαγωγική σκέψη και πράξη, Η εκπαιδευτική πραγματικότητα μετά την κατάλυση της Ρωμαίικης Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης, Το «κρυφό σχολείο», Η εκπαιδευτική πραγματικότητα στον ελληνορθόδοξο χώρο κατά την ύστερη Τουρκοκρατία , Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και η «δωρεάν» Παιδεία,  Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία και οι διδάσκαλοι του γένους, Η αγωγή στην εποχή του Δυτικού Μεσαίωνα και την Ανα­γέννηση, Η αγωγή στην εποχή του Ρεαλισμού, Η αγωγή στον Ευσεβισμό και Φιλανθρωπισμό, Η αγωγή στην εποχή του Διαφωτισμού, Η αγωγή στην εποχή του Νεοανθρωπισμού, Ο δέκατος ένατος αιώνας και η ανάπτυξη της Παιδαγωγικής επιστήμης, Οι κυριότεροι θεμελιωτές της παιδαγωγικής επιστήμης, Η παιδαγωγική σκέψη και πράξη στα  νεότερα φιλο­σοφικά ρεύματα, Η αγωγή και η θεωρία της εξέλιξης, Η αγωγή και ο Υπαρξισμός, Η αγωγή και ο Πραγματισμός, Η παιδαγωγική στον 20ο αιώνα, Η νέα αγωγή, Βασικές σύγχρονες παιδαγωγικές τάσεις, Κυριότερες σύγχρονες κατευθύνσεις στην αγωγή και την εκπαίδευση, Αντιαυταρχική αγωγή, Το αίτημα της αλλαγής ή αποσχολειοποίησης της εκπαίδευσης, Η παιδαγωγική σκέψη και πράξη στην ελληνική πραγμα­τικότητα από την ίδρυση του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους και μέχρι σήμερα, Η εκπαίδευση στην Ενωμένη Ευρώπη, Βασικοί προσανατολισμοί της εκπαίδευσης στην Ενω­μένη Ευρώπη, Τα Ευρωπαϊκά σχολεία, Οργάνωση των σπουδών. 5) Δυνατότητα και αναγκαιότητα της αγωγής και κυριότεροι παιδαγωγικοί όροι και συγκεκριμένα: Βιολογικές γνώσεις και η δυνατότητα και αναγκαιότητα της αγωγής, Το κοινωνικό περιβάλλον και η δυνατότητα και αναγκαιότητα της αγωγής, Κοινωνικό-οικολογικό περιβάλλον και αγωγή, Η δυνατότητα, τα όρια της αγωγής και το πρόβλημα της ελευθερίας, Φραγμοί στη δυνατότητα και αναγκαιότητα της αγωγής, Έννοια και περιεχόμενο της αγωγής, Μορφές και είδη αγωγής, Κατευθύνσεις της αγωγής, Η αγωγή ως κοινωνική και πολιτισμική επίδραση, Κοινωνικοποίηση και αγωγή, Αγωγή στην ανάπτυξη δυνατότητας διαλόγου, Αγωγή - παιδεία – εκπαίδευση, Αγωγή και διδασκαλία, Έννοια της διδασκαλίας, Είδη της διδασκαλίας, Η διδασκαλία, ως επιστήμη, τέχνη, τεχνική και ηθική ενέργεια, Αγωγή και μόρφωση, Αγωγή και μάθηση, Η έννοια και σημασία της μάθησης, Βασικές θεωρίες μάθησης, Χαρακτηριστικά και προϋποθέσεις μάθησης, Βασικές εσωτερικές διαδικασίες μάθησης, Σχολική μάθηση, Μεγιστοποίηση της μάθησης. 6) Μέθοδοι έρευνας στο χώρο της Παιδαγωγικής επιστήμης και συγκεκριμένα: Γενικά για την έρευνα, Αντικείμενα έρευνας στην Παιδαγωγική, Η ανάγκη ύπαρξης της παιδαγωγικής έρευνας, Η παιδαγωγική έρευνα και το πρόσωπο του επιστήμονα ερευνητή, Βασικές μέθοδοι έρευνας στο χώρο της Παιδαγωγικής, «Κλασικές» μέθοδοι έρευνας, Η εμπειρική Παιδαγωγική έρευνα και η γενικότερη προβ­ληματική, Η παρατήρηση, Το πείραμα, Το ερωτηματολόγιο, Η συνέντευξη, Τα τεστ,  Τα τεστ και η μέτρηση του δείκτη νοημοσύνης (ευφυΐας), Ία διάφορα τεστ, Η κοινωνιομετρία, Ανάλυση περιεχομένου, Ποιοτικές ερευνητικές μέθοδοι. 7) Παιδαγωγούμενος και παιδαγωγός και συγκεκριμένα: Ο Παιδαγωγούμενος, Το παιδί της προσχολικής ηλικίας, Το παιδί της σχολικής ηλικίας, Ο έφηβος μαθητής,  ο μαθητής στο χώρο του σχολείου και ο ρόλος του, Ο «νοητικά προικισμένος» μαθητής, Ο μαθητής σε σχέση και αναφορά με την αυτοεκτίμηση και την αυτοαντίληψή του, Ο Παιδαγωγός, Το έργο και η προσωπικότητα του παιδαγωγού, Το έργο του παιδαγωγού, Ο παιδαγωγός ως προσωπικότητα, Η πρόβλεψη και η αξιολόγηση της αποδοτικότητας του παιδαγωγού, Ο παιδαγωγός ως αυθεντία, Ο παιδαγωγός, το «στίγμα» και η «αυτοεκπληρούμενη προφητεία», Ο παιδαγωγός και  η πολύπλευρη Επιστημονική του κατάρτιση, Παιδαγωγική σχέση και διαπροσωπική επικοινωνία, Βασικοί παιδαγωγικοί τρόποι συμπεριφοράς του παιδα­γωγού στον παιδαγωγούμενο, Η παιδαγωγική σχέση ως επικοινωνία αγαπητική, Αποκλίσεις στις σχέσεις παιδαγω-γού - παιδαγωγούμενου, Παιδαγωγία και «δια βίου» μαθητεία του παιδαγωγού. 8) Ο σκοπός της αγωγής και συγκεκριμένα: Οι σκοποί της αγωγής και ο γενικότερος προβληματισμός, Ιστορική αναδρομή στους σκοπούς της αγωγής και τα βασικά μορφωτικά ιδεώδη, Το ατομικό ιδεώδες, Το πολιτειακό ιδεώδες, Το ανθρωπιστικό ιδεώδες, Το πραγματιστικό ιδεώδες, Το καλαισθητικό ιδεώδες, Το ηθικό ιδεώδες, Το θρησκευτικό ιδεώδες, Το ορθόδοξο ιδεώδες, Οι ελληνορθόδοξοι προσανατολισμοί της αγωγής σε σχέση με τη σύγχρονη ελληνική εκπαίδευση, Οι προσανατολισμοί της αγωγής και οι σύγχρονες ιδεο­λογικές, πολιτιστικές, πολιτικές και οικονομικές τάσεις, Ελληνορθόδοξη παιδεία και σύγχρονη ελληνική εκπαι­δευτική πραγματικότητα, Οι σκοποί της αγωγής και της εκπαίδευσης ως σύγχρονο κεντρικό θέμα της Παιδαγωγικής επιστήμης, Οι σκοποί της αγωγής ως δείκτες προσανατολισμού, Η αλληλουχία σκοπών αγωγής και κοινωνικών κανόνων,  Παράγοντες επηρεασμού των σκοπών αγωγής, Βασικά προβλήματα και γνωρίσματα του σκοπού της αγωγής, Επίκαιροι κατευθυντήριοι προσανατολισμοί της αγωγής, Διακρίσεις των σκοπών αγωγής και μάθησης, Το πρόβλημα της διατύπωσης των σκοπών αγωγής και μάθησης, Οι σκοποί, αγωγής και μάθησης και οι προβληματισμοί της παιδαγωγικής επιστήμης. 9) Μορφωτικά αγαθά, μέθοδοι και μέσα αγωγής και διδασκαλίας και συγκεκριμένα: Μορφωτικά  αγαθά - Προγράμματα  μάθησης (Αναλυτικά Προγράμματα) – Το Παραπρόγραμμα, Μορφωτικά αγαθά, Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά Προγράμματα, Το Παραπρόγραμμα, Η μεθοδολογία στην αγωγή και τη διδασκαλία, Η διδακτική μεθοδολογία στο πρόσφατο παρελθόν, Η σημερινή προβληματική γύρω από τη διδακτική μεθο­δολογία, Η ομαδική διδασκαλία, Μέσα αγωγής και διδασκαλίας, Έπαινος και επιβράβευση, Επιτυχία και ενθάρρυνση, Υπενθύμιση, νουθεσία, επίπληξη, Απειλή, τιμωρία, Ελευθερία και πειθαρχία, Τα κίνητρα στη διδασκαλία και τη μάθηση, Η τεχνολογία στην εκπαίδευση, Η έννοια της εποπτείας και ο ρόλος του δασκάλου ή καθηγητή και των μαθητών κατά τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας στο μάθημα, Η χρήση των  εποπτικών μέσων διδασκαλίας στο πρόσφατο παρελθόν, Εκπαιδευτική τεχνολογία (κυβερνητική παιδαγωγική). 10) Οι βασικότεροι φορείς αγωγής και η Παιδαγωγική και συγκεκριμένα: Η οικογένεια, Οι σχέσεις των γονέων με τα παιδιά και τους εφήβους, Η οικογένεια και η αγωγή, Αντιπαιδαγωγικές ενέργειες της οικογένειας, Το σχολείο, Το σχολείο ως οργανωμένη κοινωνία, Το σχολείο και οι γενικότεροι εκπαιδευτικοί προσανατο­λισμοί, Η σχολική ζωή, Η σχολική τάξη, Η σχεσιοδυναμική σχολείου και οικογένειας στην αγωγή και εκπαίδευση των μαθητών, Φορείς  αγωγής  παράλληλοι προς την οικογένεια κ«ι το σχολείο και Παιδαγωγική, Η Εκκλησία, Το κράτος. 11) Σύγχρονα βασικά παιδαγωγικά προβλήματα και συγκεκριμένα: Εκπαίδευση και κοινωνικός αποκλεισμός, Εκπαίδευση και αντικοινωνική νεότητα, Εγγραμματοσύνη (αλφαβητισμός) και αναλφαβητισμός, Η εγγραμματοσύνη, Ο αναλφαβητισμός ως κοινωνικό πρόβλημα, Η εκπαιδευτική ανισότητα, το πρόβλημα των ίσων ευκαι­ριών στην εκπαίδευση και ο αντισταθμιστικός ρόλος της, Δημοκρατικοποίηση της εκπαίδευσης και κοινωνική ανισότητα, Η αντισταθμιστική εκπαίδευση, Πολυπολιτισμική αγωγή και εκπαίδευση, Ελεύθερος χρόνος και αγωγή, Ελεύθερος χρόνος, νεανικές συντροφιές και κυριότερα μέσα ψυχαγωγίας, Ελεύθερος χρόνος και νεανικές συντροφιές - νεανικές φιλίες, Ελεύθερος χρόνος και κυριότερα μέσα ψυχαγωγίας, Αγωγή στον ελεύθερο χρόνο. 12) Η αγωγή σε δύσκολες συνθήκες και συγκεκριμένα: Οι  ειδικές ανάγκες, ως ψυχοσωματική και  πνευματική επιβάρυνση του ατόμου, και η Θεραπευτική Παιδαγωγική, Είδη ιδιαίτερων αναγκών, Παιδιά με πνευματικά και μαθησιακά προβλήματα,  Δυσλεκτικά παιδιά, Παιδιά με οπτικά προβλήματα, Παιδιά με ακουστικά προβλήματα, Παιδιά με διαταραγμένη συμπεριφορά, Ψυχικά άρρωστα παιδιά, Αυτιστικά παιδιά, Υπερκινητικά παιδιά, Οι μαθητές με  ιδιαίτερες ανάγκες  και το πρόβλημα της εκ-παίδευσης τους. 13) Η «δια βίου» παιδεία και η «δια βίου εκπαίδευση».   

 

   Τα διδακτικά συγγράμματα που προτείνονται είναι:

1)      Ιωάννη Β. ΚογκούληΕισαγωγή στην Παιδαγωγική,  Εκδ.  Ε΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2005, σ.σ. 420.

2)      Δημητρίου  Χρ.  ΧατζηδήμουΕισαγωγή στην Παιδαγωγική, Συμβολή στη διάχυση της παιδαγωγικής σκέψης, Εκδ. ΣΤ΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2007, σ.σ. 350.

 

 

3. Διδακτική του Μαθήματος των Θρησκευτικών, Η' εξάμηνο

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(803) ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

Η Διδακτέα και εξεταστέα ύλη  στο μάθημα: «Διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών» είναι η ακόλουθη: Α΄ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΩΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ και ειδικότερα,  1. Οι βασικοί άξονες προσανατολισμού της εκπαίδευσης, Το σχολείο και η ηθική καλλιέργεια των μαθητών, Η θέση του Μ.Θ. στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, 2. Η θέση του Μ.Θ. στο χώρο της εκπαίδευσης και οι γενικότεροι εκπαιδευτικοί προβληματισμοί, Οι εναντίον του Μ.Θ. ενστάσεις, Η κατοχύρωση της θέσης του Μ.Θ. στο χώρο της εκπαίδευσης, Η κατοχύρωση του Μ.Θ. στην εκπαίδευση και ο γενικότερος προβληματισμός, Το Μ.Θ. στο χώρο της εκπαίδευσης και η ελληνορθόδοξη κοινωνική πραγματικότητα, Το Μ.Θ. και οι σύγχρονες αιρέσεις, 3. Ο Δογματισμός, η ωριμότητα – πνευματική καλλιέργεια-, η ιδιοπροσωπία του μαθητή και η διδασκαλία του Μ.Θ.,Ο δογματισμός και το Μ.Θ., Πνευματική ωριμότητα – καλλιέργεια,  επιστημονική γνώση και το Μ.Θ. στο πλαίσιο της πορείας από την καλούμενη νεωτερικότητα στη δεύτερη νεωτερικότητα, Η ιδιοπροσωπία του μαθητή και το Μ.Θ., 4. H γλώσσα και το Μ.Θ., Β. ΚΥΡΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ και ειδικότερα,  1. Ο μαθητής στο Μ.Θ., H ηθική και θρησκευτική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, Οι προσωπικές και κοινωνικές θρησκευτικές εμπειρίες των μαθητών και η σημασία τους για το Μ.Θ. και την κοινωνική τους ένταξη, 2. Ο δάσκαλος και ο θεολόγος καθηγητής στο Μ.Θ., Η εικόνα του δασκάλου ή του καθηγητή και η διδασκαλία του Μ.Θ., H στάση του Θεολόγου στο σχολείο, H ανταπόκριση του δασκάλου ή του θεολόγου καθηγητή στις προσδοκίες των μαθητών, H σχέση του θεολόγου με την Εκκλησία και ειδικότερα την Ενορία, Η αποτελεσματικότητα του δασκάλου και του  θεολόγου καθηγητή στο εκπαιδευτικό του έργο Γ΄. ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ Μ.Θ. και ειδικότερα,  1.Τα Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά Προγράμματα) του Μ.Θ., Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά προγράμματα) με τη μορφή «curriculum», 2. Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά Προγράμματα) του Μ.Θ. και ο βασικός γύρω απ’ αυτά προβληματισμός, Σχολικά Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά Προγράμματα), παραπρογράμματα και Μ.Θ., 3. Ο σκοπός του Μ.Θ., Ο σκοπός του Μ.Θ. στα πλαίσια του γενικού σκοπού της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, Ο σκοπός του Μ.Θ. θεωρούμενος υπό το φως του γενικότερου σκοπού της χριστιανικής αγωγής, Βασικά κριτήρια καθορισμού του γενικού και των επιμέρους σκοπών και διδακτικών στόχων, Ο σκοπός της κατήχησης και χριστιανικής αγωγής, Προς μια διατύπωση του γενικού σκοπού του Μ.Θ, Επιμέρους διδακτικοί σκοποί και στόχοι, 4. Το περιεχόμενο του Μ.Θ., Τα ουσιώδη στο περιεχόμενο του Μ.Θ., Προγράμματα μάθησης (Αναλυτικά προγράμματα) και η διαθεματική (διακλαδική)  και  διεπιστημονική προσέγγιση  της  διδασκαλίας  του Μ.Θ. 5. Ο μαθητής στα πλαίσια της μαθησιακής διαδικασίας, η αυτενέργειά του και οι βασικότερες διδακτικές αρχές στο Μ.Θ., Ο μαθητής στα πλαίσια της μαθησιακής διαδικασίας, Η αυτενέργεια του μαθητή στο Μ.Θ., Οι βασικότερες αρχές στο Μ.Θ., H αρχή της συμφωνίας προς το σκοπό ή τους στόχους, H αρχή της παιδοκεντρικότητας, Η αρχή της επικοινωνίας, H αρχή της συνολικότητας, H αρχή της εποπτείας, H αρχή της οικονομίας, H αρχή της βιωματικότητας, H εκκλησιοκεντρική αρχή 6. Μέθοδοι διδασκαλίας στο Μ.Θ., H Παραγωγική μέθοδος, H Επαγωγική μέθοδος, Η τελολογική ή ερμηνευτική μέθοδος., Η ευρετική μέθοδος (Entdekendelassent), Οι σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας, η φιλοσοφία και οι αρχές τους, Διδακτικά  μοντέλα και το Μ.Θ., Μέθοδοι διδασκαλίας στο Μ.Θ. και ηθικά και θρησκευτικά διλήμματα 7. Μορφές διδασκαλίας στο Μ.Θ., Ο μονόλογος και ειδικότερα η διήγηση στο Μ.Θ., H δεικτική μορφή, Οι ερωτήσεις στο Μ.Θ., Τεχνική των ερωτήσεων και οι παρωθήσεις, Οι παρωθήσεις στη διδασκαλία, Ο διάλογος στο Μ.Θ. -Αξιολόγηση του διαλόγου, Σωκρατική ή μαιευτική και διαλεκτική μορφή διδασκαλίας, Διδακτικές εφαρμογές-, Ελεύθερη συζήτηση, Οι μορφές διδασκαλίας και οι ρόλοι του δασκάλου ή καθηγητή και των μαθητών, 8. H τεχνολογία στην εκπαίδευση και το Μ.Θ., Η θέση των μέσων διδασκαλίας στο μάθημα, Τα χρησιμοποιούμενα ΟΑΜ στο Μ.Θ., Tα μέσα διδασκαλίας και οι βασικές διδακτικές αρχές, Ο ρόλος του δασκάλου ή του θεολόγου καθηγητή και του μαθητή στη χρήση σύγχρονων πολυμέσων στη διδασκαλία του Μ.Θ., Τα εποπτικά μέσα στην πορεία διδασκαλίας του Μ.Θ., Τα εποπτικά μέσα διδασκαλίας στο Μ.Θ. και οι επιμέρους διδακτικές εφαρμογές -Χρησιμοποιώντας στο μάθημα ένα φιλμ, Η διδασκαλία με Video- σχεδιάζοντας μια ταινία-, Δραστηριοποιώντας τους μαθητές με εποπτικά μέσα-, Αφίσες, Προσωπικές εικόνες, Κάρτες με ρητά, Αναπαράσταση ενός προβλήματος με κόμικς, Εφημερίδα για τον τοίχο, Σχοινί για κρέμασμα των φύλλων, 9. To βιβλίο των Θρησκευτικών, Δ΄ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ Μ.Θ. και ειδικότερα, 1. Σχεδιασμός της διδασκαλίας του Μ.Θ., Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, Βραχυπρόθεσμος σχεδιασμός, 2. Ο σχεδιασμός της διδακτικής ενότητας και η διάρθρωση ή η πορεία διδασκαλίας, Η ανάλυση του περιεχομένου, η διδακτική ανάλυση και οι διδακτικοί στόχοι στο σχεδιασμό της διδακτικής ενότητας, - Η ανάλυση του περιεχομένου, Η διδακτική ανάλυση, Ο γενικότερος και οι επιμέρους διδακτικοί στόχοι της διδακτικής ενότητας-, Ο σχεδιασμός της διφακτικής ενότητας και ειδικότερα η διάρθρωση ή η πορεία διδασκαλίας –Η τριμερής ή τετραμερής διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας, Σύγχρονα διδακτικά μοντέλα στη διάρθρωση της διδασκαλίας, Η διάρθρωση της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Σχέδιο διάρθρωσης μιας διδακτικής ενότητας, 3. Βασικοί τρόποι διεξαγωγής της διδασκαλίας του Μ.Θ., Η μετωπική ή κλασική διδασκαλία, H ομαδική διδασκαλία, -Προϋποθέσεις διάρθρωσης της ομαδικής εργασίας-, Προγραμματισμένη διδασκαλία -H ατομική εργασία-, Η μέθοδος «Project» και το Μ.Θ., 4. Η διεξαγωγή του Μ.Θ., Ο χώρος διεξαγωγής του μαθήματος, Η σχέση του δασκάλου ή καθηγητή με τον εαυτό του κατά τη διεξαγωγή του Μ.Θ., Οι σχέσεις δασκάλου ή καθηγητή και μαθητών κατά τη διεξαγωγή του Μ.Θ.  Ε΄  ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΤΟΥ Μ.Θ. ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ και ειδικότερα,  1. Η ιστορική και γραμματολογική ύλη, Η ιστορική ύλη και οι γενικότεροι διδακτικοί προβληματισμοί, Ο μαθητής και η ιστορική ύλη, Η διδασκαλία της ιστορικής ύλης και οι βασικότεροι παράγοντες, Η βιβλική ύλη στο Μ.Θ. -Βιβλική ύλη και πρακτικές διδακτικές εφαρμογές-, Η Εκκλησιαστική ιστορία και Γραμματολογία στο Μ.Θ., Tα κείμενα στη διδασκαλία του Μ.Θ. -Τα κείμενα στη διδασκαλία του Μ.Θ. και οι πρακτικές διδακτικές εφαρμογές-, H θρησκειολογική ύλη στο Μ.Θ., Διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της ιστορικής και γραμματολογικής ύλης- Τριμερής ή τετραμερής διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της ιστορικής και γραμματολογικής ύλης, Ομαδοσυνεργατική διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της ιστορικής και γραμματολογικής ύλης, Διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας με βάση τα κείμενα-, 2. H εννοιολογική ύλη στο Μ.Θ., Πρόσληψη από το μαθητή εννοιών, Επίλυση προβλημάτων, Βασικά σημεία της εννοιολογικής ύλης στο Μ.Θ., Διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εννοιολογικής ύλης -Τριμερής ή τετραμερής διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εννοιολογικής ύλης, Ομαδοσυνεργατική διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εννοιολογικής ύλης, 3. H εποπτική ύλη, Διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εποπτικής ύλης -Τριμερής ή τετραμερής διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εποπτικής ύλης, Ομαδοσυνεργατική διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της εποπτικής ύλης-,  Η εικόνα ειδικότερα ως περιεχόμενο διδασκαλίας του Μ. Θ. -Διδακτικές δυνατότητες αξιοποίησης των εικόνων στο Μ.Θ.-,  4. H λυρική ύλη, Διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της λυρικής ύλης -Τριμερής ή τετραμερής διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της λυρικής ύλης, Ομαδοσυνεργατική διάρθρωση ή πορεία διδασκαλίας της λυρικής ύλης-, Η μουσική ειδικότερα στο Μ.Θ. και οι πρακτικές διδακτικές εφαρμογές, ΣΤ΄  H ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ Μ.Θ. και ειδικότερα,  1. Η αξιολόγηση και ο γενικότερος διδακτικός προβληματισμός, Αξιολόγηση και διδασκαλία, Η σχέση της διδασκαλίας με την αξιολόγησης, Διακρίσεις της αξιολόγησης της επίδοσης των μαθητών, 2. Ο έλεγχος της επίδοσης των μαθητών στο Μ.Θ., 3. Κριτική των γραπτών και προφορικών δοκιμασιών των μαθητών και το Μ.Θ., Προφορικές και γραπτές δοκιμασίες και διδακτικοί στόχοι, Βασικοί προβληματισμοί του δασκάλου ή καθηγητή αναφορικά με τις γραπτές δοκιμασίες των μαθητών, Βασικές αρχές γραπτών δοκιμασιών βασισμένων σε: σωστό – λάθος, πολλαπλές επιλογές και σωστή αντιστοίχηση των γνωστικών αντικειμένων, Ζ΄ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΟ Μ.Θ. και ειδικότερα,  1. Βασικοί τομείς αξιολόγησης της διδασκαλίας στο Μ.Θ., Ο διδακτικός τομέας, Η συμπεριφορά του δασκάλου ή καθηγητή  2. Καθημερινός έλεγχος από το δάσκαλο ή τον καθηγητή των αποτελεσμάτων του μαθήματος, 3. Συζήτηση για τη διδασκαλία

 

Τα διδακτικά συγγράμματα που προτείνονται είναι:

1)         Ιωάννη Β. Κογκούλη,  Διδακτική των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση,  Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2005, σ.σ. 332.

2)         Χρήστου Βασιλοπούλου,  Σχολική θρησκευτική αγωγή, Εκδόσεις Βάνιας., Θεσσαλονίκη, 2008,

 

 

 

 

 




Β. Κατ' επιλογήν υποχρεωτικά Μαθήματα

1. Χειμερινό εξάμηνο

α) Το μάθημα των Θρησκευτικών στη Μέση εκπαίδευση , 3 ω/ε
 

 

ΚΑΤ’  ΕΠΙΛΟΓΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(34) ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

 

 

       Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο κατ’ επιλογή υποχρεωτικό μάθημα «Το μάθημα των Θρησκευτικών στη Μέση εκπαίδευση» είναι η ακόλουθη:

 Α. 1. Βασικές εννοιολογικές και πραγματικές προϋποθέσεις απαραίτητες για την κατανόηση του θέματος της έρευνας, και ειδικότερα: Έννοια του αναλυτικού προγράμματος γενικότερα και προπαντός κατά την περίοδο 1833-1932, Κυριότερες επιδράσεις που ασκήθηκαν στο πνεύμα των προγραμμάτων και των σχετικών μ' αυτά μαθημάτων της περιόδου 1833-1932 στη Μέση εκπαίδευση: α) Η Ρωμαίικη εκπαιδευτική παράδοση, β) Ο δυτικός Διαφωτισμός, γ) Η κλασική παιδεία . 2. Το μάθημα των Θρησκευτικών στα προγράμματα των ελληνικών σχολείων και γυμνασίων (1833-!932) και ειδικότερα: Το ΘΜ στα προγράμματα των ελληνικών σχολείων και γυμνασίων και οι γενικότερες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, Η ένταξη του ΘΜ στα προγράμματα του ελληνικού σχολείου και γυμνασίου, Η θέση του ΘΜ στα προγράμματα των ελληνικών σχολείων και γυμνασίων, Ο αριθμός των διδακτικών ωρών του ΘΜ: α) Ελληνικά σχολεία και γυμνάσια, β) Πρακτικά γυμνάσια και λύκεια.- Ο συσχετισμός των διδακτικών ωρών του ΘΜ προς τον αριθμό των διδακτικών ωρών των άλλων μαθημάτων. 3. Τα αναλυτικά προγράμματα και τα διδακτικά βιβλία του μαθήματος των Θρησκευτικών (1833-!932) και ειδικότερα: Οι σκοποί του ΘΜ: α) Οι γενικότεροι σκοποί της παιδείας και της εκπαίδευσης κατά τα συντάγματα και την εκπαιδευτική νομοθεσία, β) Ο ορισμός του σκοπού του ΘΜ στα αναλυτικά προγράμματα .- Η διδακτέα ύλη του ΘΜ: α) Η διδακτέα ύλη του ΘΜ στα μέχρι το έτος 1897 αναλυτικά προγράμματα., β) Η διδακτέα, ύλη του ΘΜ μεταξύ των ετών 1897 και 1914,  γ) Η διδακτέα ύλη του ΘΜ από το 1914 μέχρι και το 1932.- Τα διδακτικά βιβλία του ΘΜ. 4. Το διδακτικό προσωπικό του μαθήματος των Θρησκευτικών (1833-!932) και ειδικότερα: Οι διδάσκοντες το ΘΜ στο ελληνικό σχολείο, Οι διδάσκοντες το ΘΜ στα γυμνάσια, Η συμμετοχή των θεολόγων καθηγητών σε διοικητικές θέσεις στο χώρο της Μέσης εκπαίδευσης, Η παιδαγωγική κατάρτιση των θεολόγων καθηγητών.  

Β. 1. Η θέση της θρησκευτικής αγωγής γενικότερα και του μαθήματος των Θρησκευτικών ειδικότερα στο όλο εκαπαιδευτικό σύστημα (1932-1982), ειδικότερα: Ο γενικότερος προβληματισμός για τη θέση του μαθήματος των θρησκευτικών στην εκπαίδευση, Τα βασικότερα ενδογενή αίτια της κρίσης του μαθήματος των θρησκευτικών στο χώρο της Μέσης εκπαίδευσης, Το μάθημα των θρησκευτικών στη βασική νομοθεσία για την παιδεία και την εκπαίδευση, Το μάθημα των θρησκευτικών και η εκκλησιαστική ευθύνη 2. Τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών (1932-1982) και ειδικότερα: Οι σκοποί του μαθήματος των θρησκευτικών, Η διδακτέα ύλη του μαθήματος των θρησκευτικών, Προτάσεις για τα αναλυτικά προγράμματα του μαθήματος των θρησκευτικών: α) Γενικότερες προτάσεις, β) Προτάσεις για αναμόρφωση των προγραμμάτων με βάση τα αγιογραφικά, πατερικά και λειτουργικά κείμενα και προσπάθειες εισαγωγής τους στο σχολείο.- Τα ωρολόγια προγράμματα του μαθήματος των θρησκευτικών. 3. Τα διδακτικά βιβλία του μαθήματος των θρησκευτικών (1932-1982) και ειδικότερα: Τα διδακτικά βιβλία από το 1932 μέχρι το 1964, Τα διδακτικά βιβλία με βάση τη μεταρρύθμιση του 1964, Τα διδακτικά βιβλία με βάση τη μεταρρύθμιση του 1975-1976. 4. Το διδακτικό θεολογικό προσωπικό στη Μέση Εκπαίδευση (1932-1982) και ειδικότερα:  Οι θεολόγοι καθηγητές στη Μέση εκπαίδευση α) Εξωτερικά προβλήματα, β) Εσωτερικά προβλήματα.- Η συμμετοχή των θεολόγων σε διοικητικές θέσεις στο χώρο της Μέσης εκπαίδευσης: α) Οι θεολόγοι Γυμνασιάρχες και Λυκειάρχες β) Οι θεολόγοι Γενικοί επιθεωρητές.

 

 

Τα διδακτικά συγγράμματα που προτείνονται είναι::

1) α) Ιωάννη Β. Κογκούλη, Το μάθημα των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση (1833-1932). Συμβολή στην ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης, Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 1993, σ.σ. 162.

β) Ιωάννη Β. Κογκούλη, Το μάθημα των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση κατά την πεντηκονταετία 1932-1982 (ιστορικοπαιδαγωγική προσέγγιση και συμβολή στην ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης), Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 1993, σ.σ. 183.

Η ύλη των ως άνω δύο συγγραμμάτων είναι συμπληρωματική και όχι, εν όλω ή εν μέρει, επικαλυπτόμενη. Άρα η διανομή των συγγραμμάτων ως ένα (1) ενιαίο σύγγραμμα είναι αναγκαία για τη κάλυψη ολόκληρου του περιεχομένου του μαθήματος.

 

2) α) Εμμανουήλ Π. Περσελή, Η θρησκευτική αγωγή στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα, 1997, σ.σ. 320.

β) Ιωάνη Β. Τσάγκα, Η Ορθόδοξη Χριστιανική Αγωγή στο Εκπαιδευτικό έργο του Ιωάννη Καποδίστρια, Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2001, σ.σ. 255.

Η ύλη των ως άνω δύο συγγραμμάτων είναι συμπληρωματική και όχι, εν όλω ή εν μέρει, επικαλυπτόμενη. Άρα η διανομή των συγγραμμάτων ως ένα (1) ενιαίο σύγγραμμα είναι αναγκαία για τη κάλυψη ολόκληρου του περιεχομένου του μαθήματος.

     

 

 

 

 



β) Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα και η συνεργατική διδασκαλία και μάθηση , 3 ω/ε

 

ΚΑΤ’  ΕΠΙΛΟΓΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(35) Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗ

Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

 

      Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο κατ’ επιλογή υποχρεωτικό μάθημα «Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση» είναι η ακόλουθη:

1. Οι βασικότερες εννοιολογικές προϋποθέσεις και οι κυριότεροι σταθμοί στην έρευνα και εφαρμογή της δυναμικής των ομάδων ως βάση κατανόησης του θέματος, και ειδικότερα: Οι κυριότερες εννοιολογικές προϋποθέσεις : Η ομάδα, Δυναμική της ομάδας, Εργαστήριο δυναμικής της ομάδας (Gruppendynamisches Laboratorium), Καθοδηγούμενη ομάδα, Ομάδα συνάντησης (Encounter), Ομάδα ευαισθητοποίησης και  γνώσης του εαυτού, Ομάδα άσκησης στη διάδραση και επικοινωνία, Ομάδα οργάνωσης, Ομάδα έρευνας, Οι βασικότεροι σταθμοί στην έρευνα της ομάδας και της δυναμικής της, Η έρευνα της δυναμικής της ομάδας στις ΗΠΑ, Η δυναμική της ομάδας στις ΗΠΑ και το κίνημα της προοδευτικής παιδείας, Ο Kurt Lewin και η δυναμική της ομάδας, Η εξέλιξη της καθοδηγούμενης ομάδας (ομάδας Τ), Η επέκταση της έρευνας στο χώρο της δυναμικής των ομάδων, Η έρευνα της δυναμικής της ομάδας στην Ευρώπη, Το ινστιτούτο Tavistock της ανθρώπινης σχέσης (Institute of Human Relations), Η έρευνα της δυναμικής των ομάδων στη Γερμανία, Η έρευνα της δυναμικής των ομάδων στις Γαλλόφωνες χώρες, Η έρευνα της δυναμικής των ομάδων στον ελλαδικό χώρο, Η εμπειρική έρευνα στο χώρο της ομάδας και η μέθοδος της κοινωνιομετρίας. 2. Κοινωνιολογική και ψυχολογική θεώρηση της ομάδας και ειδικότερα: Το κοινωνικό περιβάλλον ως χώρος εμπειριών και δράσης τον ανθρώπου, Ο άνθρωπος ως πρόσωπο, Ο άνθρωπος στη σχέση του προς την κοινωνία, Η επικοινωνία των ανθρώπων ως κοινωνική ικανότητα και ως υπαρξιακή ανάγκη και πληρότητα ζωής, Η επικοινωνία των ανθρώπων και το πρόβλημα της αλλοτρίωσης, Κοινωνικοποίηση και κοινωνικότητα, Το παιδί, ο έφηβος και η κοινωνική τους ένταξη, Το παιδί, ο έφηβος και οι ενήλικες στο πλαίσιο της σχέσης με τους παράγοντες της κοινωνικής τους ένταξης, Το παιδί και ο έφηβος και η ομάδα των συνομηλίκων, Κοινωνικοποίηση και αγωγή, Κοινωνικοποίηση και οικογένεια, Οι νεανικές κοινωνικές ομάδες, Η κοινωνική ομάδα και τα βασικότερα χαρακτηριστικά γνωρίσματά της, Η ομάδα σε σχέση με τη μάζα και το πλήθος, Κοινωνική αλληλεπίδραση και ιδιοπροσωπία των μελών της ομάδας, Η επικοινωνία και η ομαδική εργασία, Κοινωνική αλληλεπίδραση, Ομαδικοί κανόνες, Διακρίσεις των κοινωνικών ομάδων και τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα, Οι ρόλοι στην κοινωνική ομάδα, Εντάσεις και συγκρούσεις στην κοινωνική ομάδα, Η ομάδα και οι εκτός ομάδος. 3. Το Σχολικό κοινωνικό περιβάλλον και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, και ειδικότερα: Κοινωνικό περιβάλλον και ομαδοκεντρικός προσανατολισμός του σχολείου, Το σχολείο ως οργανωμένη κοινωνία και οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί προβληματισμοί, Το σχολείο και η δυνατότητα εξασφάλισης ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης στους μαθητές, Η σχολική ζωή, Η μαθητική αυτοδυναμία,  Το σχολικό κτιριακό περιβάλλον. 4. Η σχολική τάξη και η δυναμική της ομάδας και ειδικότερα: Η σχολική τάξη ως ομάδα,, Η λειτουργία της ομάδας στο χώρο της σχολικής τάξης,  Βασικές ιδιαιτερότητες της σχολικής τάξης στο πλαίσιο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Η μορφή της ομάδας στη σχολική τάξη, Η δυναμικότητα, η δημιουργικότητα, η δομή και η άσκηση της ομάδας στο χώρο της σχολικής τάξης, Η δυναμικότητα και δημιουργικότητα της σχολικής ομάδας, Η δομή της ομάδας στη σχολική τάξη, Η άσκηση ως κυρίαρχο στοιχείο ανάδειξης της ομαδικότητας στο χώρο της σχολικής τάξης, Μαθητές και δάσκαλοι ή καθηγητές και η ομαδικότητα της σχολικής τάξης,  Οι μαθητές στην ομαδική παρουσίαση της σχολικής τάξης, Ο δάσκαλος ή ο καθηγητής λειτουργώντας ως παιδαγωγός στις σχολικές μαθητικές ομάδες, Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και η εκπαίδευση των δασκάλων ή καθηγητών, Ο δάσκαλος ή ο καθηγητής και οι μαθητές στο χώρο της σχολικής τάξης στο πλαίσιο της ελληνορθόδοξης παράδοσης και ζωής σε σχέση με την ομαδικότητα της σχολικής τάξης, Ο χώρος της σχολικής τάξης και η μετάβαση από ένα ανελαστικό σε ένα ευέλικτο μοντέλο χρήσης του, Οι παραδοσιακοί τρόποι διαρρύθμισης της σχολικής τάξης, Ο χώρος της σχολικής τάξης και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. 5. Η ομαδικότητα της σχολικής τάξης και η διδακτική πράξη και ειδικότερα: Η θεσμοποιημένη μάθηση και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, Κύριες μορφές μάθησης και ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, Αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση, Έννοια και παράγοντες της αποτελεσματικής διδασκαλίας, Στοχεύοντας στη μάθηση με τη μάθηση στο πλαίσιο της συνεργατικής διδασκαλίας και μάθησης, Η συνεργατική σε σχέση με την ανταγωνιστική και την ατομική μάθηση, Η οριοθέτηση και ο σκοπός της ομαδικής διδασκαλίας στο πλαίσιο του πεδίου της διαλογικής σχέσης, Η οριοθέτηση της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Ο σκοπός της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, πεδίο διαλογικής σχέσης, Ομαδική και μετωπική διδασκαλία, Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και διδακτική διαδικασία, Ομαδική διδασκαλία και η πρόσωπο προς πρόσωπο επικοινωνία, Ομαδική διδασκαλία και άφωνη επικοινωνία, Είδη ομάδων και κριτήριο σχηματισμού τους, Δομή και ρόλοι των μελών της σχολικής ομάδας, Αναστολές στην εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Τα πλεονεκτήματα της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Η ομαδική διδασκαλία στη διδακτική πράξη, Η ομαδική διδασκαλία και οι βασικοί παράγοντες προσδιορισμού της, Κύριοι παράγοντες ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Η σταδιακή μετάβαση από την κλασική στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, Διάρθρωση της ομαδικής διδασκαλίας, Προετοιμασία υλοποίησης της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, Βασικοί κανόνες ομαδοσυνεργατικής εργασίας,  Η αποτυχία στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.

 

            Τα διδακτικά προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα είναι:

1)      Ιωάννη Β. Κογκούλη, Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση, Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2004, σ.σ. 238.

2)      Κωνσταντίνου Γ. Μπίκου, Αλληλεπίδραση και κοινωνικές σχέσεις στη σχολική τάξη, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σ.σ. 217.

 

 

 


2. Εαρινό εξάμηνο

Λατρευτική αγωγή στην παιδική και εφηβική ηλικία , 3 ω/ε

 

ΚΑΤ’  ΕΠΙΛΟΓΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

(36) ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Η ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

 

 

      Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο κατ’ επιλογή υποχρεωτικό μάθημα: «Λατρευτική αγωγή στην παιδική και εφηβική ηλικία» είναι η ακόλουθη:

 1. Ο εκκλησιασμός των παιδιών στη ζωή και την παράδοση της Εκκλησίας και στη νεότερη ιστορία της ελληνικής σχολικής πραγματικότητας. Ειδικότερα: Ο προβαπτισματικός εκκλησιασμός στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας  α. Η γέννηση του παιδιού και η λατρευτική παράδοση της Εκκλησίας,  β. Η ακολουθία της ονοματοδοσίας, γ. Ο εκκλησιασμός του παιδιού την τεσσαρακοστή από τη γέννησή του ημέρα, δ. Η προβαπισματική φροντίδα της Εκκλησίας και η λαϊκή παράδοση. Ο νηπιοβαπτισμός και ο εκκλησιασμός των παιδιών: α. Ο νηπιοβαπτισμός και ο εκκλησιασμός των παιδιών στην παράδοση της Εκκλησίας, β. Η συμμετοχή των παιδιών στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας ως βασική μορφή λατρευτικής αγωγής τους,  γ. Το παιδί στην υμνογραφία της Εκκλησίας.- Η εκπαίδευση των παιδιών στην ύστερη περίοδο της Ρωμαίικης Αυτοκρατορίας και η λατρευτική παράδοση της Εκκλησίας: α. Το ενδιαφέρον της Εκκλησίας για τους μαθητές, β. Το ενδιαφέρον της Εκκλησίας για τα παιδιά με μαθησιακά προβλήματα.- Ο εκκλησιασμός των παιδιών κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: α. Ο εκκλησιασμός των παιδιών στους πρώτους αιώνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, β. Ο εκκλησιασμός των παιδιών στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία .- Ο εκκλησιασμός των μαθητών στη νεότερη ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης:  α. Ο εκκλησιασμός των μαθητών στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, β. Ο εκκλησιασμός των μαθητών κατά την περίοδο 1833-1932,  γ. Ο εκκλησιασμός των μαθητών μετά την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1928-32,  δ. Ο εκκλησιασμός των μαθητών μετά το 1974.- Ο εκκλησιασμός των μαθητών στα αναγνωστικά του Δημοτικού σχολείου. 2. Η θέση του εκκλησιασμού στη ζωή των μαθητών και η θεολογική και χριστιανοπαιδαγωγική του θεώρηση, ειδικότερα: Η συμμετοχή των παιδιών και των εφήβων στον εκκλησιασμό και γενικότερα στη λατρευτική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας: α. Οι γενικότερες ενστάσεις για την ελληνορθόδοξη αγωγή των παιδιών και των εφήβων, β. Η θέση του εκκλησιασμού των μαθητών και της γενικότερης λατρευτικής τους ζωής και η ελληνορθόδοξη κοινωνική πραγματικότητα.- Θεολογική θεώρηση του εκκλησιασμού των μαθητών: α. Ο εκκλησιασμός καθ’ εαυτόν και σε αναφορά προς τη ζωή της Εκκλησίας, β. Θεία λατρεία και κατηχητική και χριστιανοπαιδαγωγική διακονία.- Χριστιανοπαιδαγωγική θεώρηση του εκκλησιασμού των μαθητών: α. Βασικές θέσεις για την αγωγή και κοινωνικοποίηση ως προϋπόθεση κατανόησης του εκκλησιασμού των παιδιών και των εφήβων, β. Ο σκοπός του εκκλησιασμού των μαθητών στα πλαίσια του γενικού σκοπού της Κατήχησης και Χριστιανικής αγωγής. 3.  Η ενορία ως παιδαγωγούσα κοινότητα και ο εκκλησιασμός των μαθητών, ειδικότερα: Η ενορία ως τοπική εκκλησιαστική κοινότητα και τα νεαρά μέλη της: α. Η ενορία ως τοπική εκκλησιαστική κοινότητα, β. Ενορία, παιδιά και έφηβοι. Η ενορία ως εορτάζουσα κοινωνία και τα νεαρά μέλη της: α.  Η ενορία ως εορτάζουσα κοινωνία,  β.  Τα παιδιά και οι έφηβοι στην εορτάζουσα ενοριακή κοινότητα.- Ενοριακή λατρευτική ζωή και ορθόδοξη εκπαιδευτική παράδοση. H ενορία χώρος διδαχής: α. Η ενορία φορέας διδακτικού έργου, β. Ενοριακή κατηχητική διακονία και εκκλησιασμός των μαθητών.  Ενορία, ελεύθερος χρόνος και εκκλησιασμός των μαθητών: α. Ο ελεύθερος χρόνος στο σύγχρονο κοινωνικό και παιδαγωγικό προβληματισμό, β. Ενοριακή κατηχητική διακονία και ελεύθερος χρόνος, γ. Ο εκκλησιασμός των μαθητών στα πλαίσια αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου. Σχεσιοδυναμική προοπτική ενορίας - σχολείου, προϋπόθεση ορθής θεώρησης του εκκλησιασμού των μαθητών. 4. Ενορία, Οικογένεια, Σχολείο και η συμβολή τους στην πραγμάτωση του εκκλησιασμού των μαθητών, ειδικότερα:  Ενορία και οικογένεια στην πορεία πραγμάτωσης του εκκλησιασμού των παιδιών και των εφήβων: α. Η ορθόδοξη οικογένεια βασικός φορέας της αγωγής των νεαρών μελών της, β. Η ορθόδοξη οικογένεια στο πλαίσιο της πραγμάτωσης της αγωγής των νεαρών μελών της, γ. Η συμβολή της ενορίας στο έργο της οικογενειακής αγωγής των παιδιών και των εφήβων, δ. Ο «επαναπατρισμός» της λατρείας στη ζωή της οικογένειας βάση για τη χριστιανική γενικότερα αγωγή των παιδιών και των εφήβων και ειδικότερα του εκκλησιασμού τους .- Ενορία και σχολείο και οι βασικότερες προϋποθέσεις υλοποίησης του εκκλησιασμού των μαθητών: α. Ο εξανθρωπισμός του σχολείου και η ενοριακή λατρευτική ζωή, β. Ενορία και σχολείο στις κοινές επιδιώξεις της σύγχρονης εκπαίδευσης και η ενοριακή λατρευτική ζωή των μαθητών, γ. Το μάθημα των Θρησκευτικών σε σχέση με τους νέους προσανατολισμούς της σύγχρονης εκπαίδευσης και η ενοριακή λατρευτική ζωή.- Ενορία, οικογένεια, σχολείο και σχολικός εκκλησιασμός: α. Βασικά προβλήματα σχετικά με το σχολικό εκκλησιασμό, β. Κύρια στοιχεία διευκόλυνσης του σχολικού εκκλησιασμού, γ. Ενοριακοί και σχολικοί υπεύθυνοι στο σχολικό εκκλησιασμό, δ. Εκπαιδευτικοί και μαθητές στο σχολικό εκκλησιασμό, ε. Προϋποθέσεις οργάνωσης του σχολικού εκκλησιασμού, στ. Ο σχολικός εκκλησιασμός και το κήρυγμα .

 

Τα διδακτικά προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα είναι:

1) Ιωάννη Β. Κογκούλη, Ο Εκκλησιασμός των μαθητών. Συμβολή στη Λατρευτική Αγωγή, Εκδ. Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε., Θεσσαλονίκη, 2002, σ.σ. 269.

2)Εμμανουήλ Π. Περσελή, Κατήχηση και παιδεία. Μελετήματα χριστιανικής θρησκευτικής αγωγής, Αθήνα, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2003, σ.σ. 202.



Μεταπτυχιακά Μαθήματα

α) Θρησκευτική ανάπτυξη και αγωγή στην παιδική και εφηβική ηλικία , κωδ. 501, δ.μ. 3.

β) Το πρόβλημα του εκσυγχρονισμού των αναλυτικών προγραμμάτων των Θρησκευτικών , κωδ. 504, δ.μ. 3.