Τυπολογία της Κατοικίας
Εκδόσεις Παρατηρητής
Θεσσαλονίκη, 1983
Εισαγωγή
Στην Εισαγωγή στην τυπολογία των κτιρίων αναφερθήκαμε στο περιεχόμενο, τη σκοπιμότητα και τις μεθόδους της κτιριακής τυπολογίας, επιχειρώντας να θέσουμε μια γενικότερη μεθοδολογική βάση για την τυπολογική μελέτη κάθε είδους κτιρίου. Εκεί κάναμε τη διάκριση συγχρονικής και διαχρονικής κτιριακής τυπολογίας, και στη συγχρονική εντοπίσαμε τρεις ενότητες μελέτης : της μελέτης του χρήστη και των αναγκών του, των φορέων και του θεσμικού τους πλαισίου καθώς και των ίδιων των κτισμάτων.
Εδώ θ’ αναφερθούμε ειδικά στην τυπολογική εξέταση της κατοικίας. Πρόθεση μας θα ήταν βέβαια η συγκέντρωση της προσοχής μας στην ανάδειξη των φαινομένων και των προβλημάτων της ελληνικής κατοικίας με μια παράλληλη παρουσίαση των αντίστοιχων στοιχείων σε κοινωνικοπολιτισμικούς χώρους συγγενείς με τον δικό μας, ώστε να γίνεται ευκρινής τόσο η ιδιομορφία του ελληνικού χώρου, όσο και η αναλογία του σε ορισμένα σημεία με άλλους, από τους οποίους να μπορέσουμε να διδαχθούμε και ν’ αφομοιώσουμε κριτικά όσα στοιχεία θα μπορούσαν να μας χρησιμεύσουν είτε σαν θετικά είτε σαν αρνητικά πρότυπα.
Η γνωστή όμως έλλειψη βασικής έρευνας στον ελληνικό χώρο, η οποία στην προκείμενη περίπτωση εκφράζεται με την ύπαρξη του περιορισμένου αριθμού στοιχείων τόσο στον τομέα της ανάλυσης και κατανόησης της ελληνικής διάστασης της κοινωνικής ανάγκης της κατοικία, στον τομέα της μελέτης λειτουργίας και απόδοσης των φορέων και του θεσμικού τους πλαισίου που καλύπτουν τη στεγαστική ανάγκη, όσο και στον τομέα της τυπολογικής μελέτης των ελληνικών κτιρίων κατοικιών, δεν επιτρέπει ακόμη πλήρη παρουσίαση του θέματος, με την έννοια που του δώσαμε παραπάνω. Γι’ αυτό , με μέτρο το υλικό που έχουμε στη διάθεσή μας, θα περιοριστούμε προς το παρόν σε μια σύντομη, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο τεκμηριωμένη, με περισσότερες ή λιγότερες εμπειρικές αναφορές, συγχρονική μόνο αντιμετώπιση του θέματος. Και τούτο επειδή η συγχρονική προσέγγιση είναι αμεσότερα χρήσιμη στον σχεδιασμό, πράγμα που είναι άλλωστε και ο αντικειμενικός στόχος του μαθήματος. Εξάλλου η έλλειψη βασικού υλικού καθιστά τη διαχρονική προσέγγιση, η οποία από το περιεχόμενο και τους στόχους της ενδιαφέρει ίσως περισσότερο τον αρχιτέκτονα ερευνητή από τον αρχιτέκτονα σχεδιαστή, ακόμα πιο προβληματική απ’ ότι τη συγχρονική.
Περιεχόμενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.0 Χρήστης και χρηστικές ανάγκες
1.1 Εισαγωγή
1.2 Μέθοδοι και προβλήματα εντοπισμού και ανάλυσης αναγκών
1.3 Χρηστικές δραστηριότητες. Οικογένεια - νοικοκυριό
1.3.1 Χρηστικές δραστηριότητες
1.3.2 Οικογένεια- νοικοκυριό
1.3.3 Μερικά στατιστικά στοιχεία για το ελληνικό νοικοκυριό
2.0 Πρότυπα εργονομικά μεγέθη και τυπικοί χώροι
2.1 Εισαγωγή
2.2 Βασικά ανθρωπομετρικά και εργονομικά μεγέθη
2.3 Χώροι υγιεινής
2.3.1 Μεγέθη στοιχείων εξοπλισμού και ειδικά εργονομικά μεγέθη
2.3.2 Τυπικοί χώροι
2.4 Κουζίνες
2.4.1 Μεγέθη στοιχείων εξοπλισμού και ειδικά εργονομικά μεγέθη
2.4.2 Τυπικοί χώροι
2.5 Χώροι ύπνου
2.5.1 Μεγέθη στοιχείων εξοπλισμού και ειδικά εργονομικά μεγέθη
2.5.2 Τυπικοί χώροι
2.6 Χώροι διημέρευσης
2.6.1 Μεγέθη χαρακτηριστικών στοιχείων εξοπλισμού και ειδικά εργονομικά μεγέθη
2.6.2 Τυπικές διατάξεις των χαρακτηριστικότερων στοιχείων εξοπλισμού
2.7 Παρατηρήσεις για δυνατότητες παραπέρα τυπολογικής διερεύνησης των χώρων κατοικίας
3.0 Τύποι κατοικιών
Οπτική εισαγωγή
3.1 Εισαγωγή
3.2 Επίπεδα κριτηρίων τυπολόγησης
3.3 Ορισμοί και δείκτες
3.4 Τύποι κατοικιών
Τύπος κάτοψης
Τύπος διαμερίσματος
Τύπος προσπέλασης
Τύπος κτιριακού όγκου
Τύπος διάταξης κτιρίων
3.5 Πίνακες τυπολόγησης οικιστικής μονάδας
3.6 Πίνακες τύπων κατοικιών
Βιλιογραφία
Πηγές εικονογραφικού υλικού
