Σημειώσεις Φιλότεχνες για τη Σύγχρονη Τέχνη
Για όσους η σύγχρονη τέχνη είναι συχνά ανιαρή
Εκδόσεις Παπασωτηρίου
Αθήνα, 2007
Από το οπισθόφυλλο:
«Σε έγκυρους χώρους σύγχρονης τέχνης βλέπουμε να παρουσιάζονται και να προβάλλονται, μεταξύ άλλων, και έργα όπως: τυχαίοι ή τακτοποιημένοι σωροί οικοδομικών ή άλλων υλικών, παλιά ή καινούρια κοινά χρηστικά αντικείμενα ή και πραγματικά σκουπίδια απλώς ακουμπισμένα στο δάπεδο, πίνακες με καταφανώς ηθελημένη απουσία όχι μόνο αντιληπτής μορφής και περιεχομένου αλλά και οποιουδήποτε ίχνους χρωματικής ή άλλης επέμβασης, ακόμη και έργα όπου η γραπτή ή προφορική εκφορά της καλλιτεχνικής ιδέας υποκαθιστά την παρουσία του ίδιου του έργου, φωτογραφίες δημοσιογραφικού χαρακτήρα, καταφανώς άτεχνα βίντεο προσωπικών απόψεων ή πολιτικών γεγονότων και ούτω καθεξής. Εννοείται λοιπόν ότι αυτά βρίσκονται εκεί για να τα προσλάβουμε ως έργα τέχνης αντιπροσωπευτικά της εποχής μας.
Τι λοιπόν συμβαίνει και γιατί; Πρόκειται όντως για έργα τέχνης, με τη γνωστή έννοια του όρου, ή για απάτη, ή για αυταπάτη, ή για κάποιο άλλο είδος έκφρασης που έχει αντικαταστήσει την τέχνη; Μήπως ίσως ο βασιλιάς είναι γυμνός και οι αυλικοί σιωπώντες; Μήπως ίσως έχουμε εισέλθει σε μια νέα φάση πολιτισμικής έκφρασης μη συγκρίσιμης με την παλιά και γι’ αυτό, για πολλούς, δύσκολα αποκωδικοποιήσιμης; Μήπως έχει επέλθει το τέλος της τέχνης; Το τέλος της ιστορίας; Το τέλος του κόσμου;»
Το βιβλίο προσπαθεί να δώσει σαφείς και απλές απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα τοποθετώντας τη σύγχρονη τέχνη στο ευρύτερο πολιτισμικό και κοινωνικό της πλαίσιο.
Περιεχόμενα
Αντί προλόγου
1.0 Γιατί γράφτηκε το κείμενο αυτό
Το βασικό επιχείρημα
2.0 Παρατηρήσεις σε μια νοητή έκθεση
3.0 Προσωπικά συμπεράσματα
Σύνοψη συστηματικών παρατηρήσεων. Πιθανός μεθοδολογικός αντίλογος. Η δεκαετία του
1910, κλειδί για την κατανόηση των φαινομένων της σύγχρονης τέχνης. Το ερώτημα.
Κοινωνική εξέλιξη. Εξέλιξη της επιστήμης και επιστημολογία. Φιλοσοφία. Η συνήθης «εκ
των έσω» συζήτηση για τη σύγχρονη τέχνη. Τι συνέβη λοιπόν με την τέχνη στην δεκαετία
του ’10 – και τι στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες του μέσου του εικοστού αιώνα;
Ο εγκλωβισμός στο φιλοσοφικό ερώτημα και οι αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Η αναζήτηση των ορίων και το κόστος της. Οι άλλες τέχνες. Οι καλλιτεχνικοί θεσμοί ως
εγγυητές του καλλιτεχνικού περιεχομένου. Ευκολία παραγωγής. Υποβάθμιση εικαστικής
δεξιότητας. Γρήγορη ανάλωση. Αποδιοργάνωση του κριτηρίου του κοινού.
Εμπορευματοποίηση της τέχνης. Τελική σύνοψη.
